Friday, November 6, 2009

Η συμβουλή του Τσέχωφ

Η μελαγχολική αισθητική του φθινοπώρου με κέρδισε ξανά για μερικές ώρες στο μεγάλο πάρκο της Νέας Υόρκης. Πέρασαν απο μπρός μου γυναίκες καλοντυμένες, δρομείς που αθλούν το σώμα τους, πλανόδιοι μουσικοί, θρησκευόμενοι που προσεύχονταν κάτω απο τα δέντρα, άνθρωποι που ζούν με τα ζώα τους και μόνον. Κάποια παιδιά ενός σχολείου φάνηκαν ξαφνικά και γέμισαν τον χώρο με φωνές, παιχνίδια και κρυφτό. Το κρύο αεράκι, φθινοπωρινό ακόμα σε ισχύ, φυσοβολλάει παντού τα τελευταία φύλλα των δέντρων. Ενας ζεστός καφές θερμαίνει το σώμα ηδονικά.

"Aπο πού εμπνέεσαι τα θέματά σου;", ρώτησαν κάποτε τον Τσέχωφ. "Παρατηρήστε τους ανθρώπους", απάντησε ο Ρώσος συγγραφέας. "Παρατηρήστε τις κινήσεις τους, τα ρούχα που φοράνε, τον βηματισμό τους, τις εκφράσεις τους, τα πράγματα που κουβαλούν μαζί τους. Φανταστείτε τη ζωή τους. Εχετε έτσι όλη την ιστορία". Κάποιος γεράκος με ένα σκυλί καθισε στο απέναντι παγκάκι. Είχε ντυθεί με κουστούμι για την πρωινή του βόλτα με το κατοικίδιο που μάλλον θάταν η μοναδική του συντροφιά. Τον φαντάστηκα κλεισμένο σε καποιο στενό διαμέρισμα της μεγαλούπολης. Φρίκη, το θέμα της μοναξιάς. Και το ζευγάρι στη γωνία, αγκαλιασμένο μέσα στη φθινοπωριά, σίγουρα ονειρεύεται την άνοιξη του ήλιου και των λουλουδιών. Είναι το θέμα του έρωτα, νεανική υπόθεση, πάντα ίδια, με ορμή, διάχυση και ανεμελιά. Το όνειρο της αγάπης.

Βαδίζω στο μικρό δρομάκι αναπνέοντας τη δροσιά του πρωινού. Λίγο πριν την έξοδο στην πολυκοσμία, βλέπω μια οικογένεια να μπαίνει. Μαμά, μπαμπάς, γιός. Οι γονείς είναι σιωπηλοί, σοβαροί στο βήμα τους, ο γιός ντυμένος φαντάρος. Ρούχα καλοσιδερωμένα, προσεγμένη στρατιωτική εμφάνιση. Θάναι απο κείνους που δεν έφυγαν ακόμα για τους πολέμους της αυτοκρατορίας, δεν φαίνεται απο κείνους που γυρνάνε, πάντα τσαλακωμένοι, πολλοί δεν θέλουν πια τα στρατιωτικά. Πότε φεύγει; Mάλλον σύντομα, οι γονείς πήραν ρεπό απ' τη δουλειά να τον ξεπροβοδίσουν, λένε τώρα τις τελευταίες κουβέντες τους ιδιαίτερα στο πάρκο.

Παρατηρώ τους ανθρώπους κύριε Τσέχωφ. Και πράγματι, όλη η ιστορία ειναι εκεί...

9 comments:

  1. Η παρατήρηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και γενικότερα των ανθρώπων ήταν αναγκαία προϋπόθεση για τους γιατρούς εκείνης της προεπιστημονικής εποχής και ο Τσέχωφ σαν γιατρός με ταλέντο στο γράψιμο την έιχε αναπτύξει σε υπέρτατο βαθμό.

    ReplyDelete
  2. Αυτό που μου έκανε εντύπωση στο Πάρκο, είναι οι ταμπελίτσες των δωρητών, που βρίσκονται σε κάθε παγκάκι. Τις διάβαζα και προσπαθούσα να τους φανταστώ...

    ReplyDelete
  3. Τι γλυκιά ανάρτηση!!
    Μ' αρέσει κι εμένα να παρατηρώ τους ανθρώπους! Και καμιά φορά όταν είμαι με παρέα, τους σχολιάζω κιόλας. Λες να είμαι κουτσομπόλα?

    ReplyDelete
  4. Αθεόφοβε -
    Oπως το λές. Ο γιατρός Τσέχωφ ήταν μεγάλος παρατηρητής των ανθρώπων. Στη ζωή του θεατροποίησε χαρακτήρες, συναισθήματα και καταστάσεις απο ολόκληρο το κοινωνικό φάσμα, έκανε εκατοντάδες συνεντεύξεις απο αριστοκρατικά σαλόνια μέχρι εργατικά συνδικάτα, και απλούς λαικούς ανθρώπους, άσκησε δωρεάν ιατρική, και άφησε πίσω του μια φαντασμαγορία κειμένων.

    Την παρατήρηση που αναφέρω στο πόστ, τη διάβασα σε ένα βιβλίο με την βιογραφία του. Σε ανάλογη θέση θα έβαζα και τον Ντοστογιέφσκι, που στο εργο του κεντρικό θέμα ειναι ο άνθρωπος.

    Βρήκα εδώ μερικές ιστορίες του Τσέχωφ.
    http://chekhov2.tripod.com/garnett.htm

    --------------------------------
    Φίλε Dormammu την καλημέρα μου. Ιστορίες υπάρχουν παντού, πίσω απο ανθρώπους, κτίρια, δρόμους και παγκάκια. Σιωπηλές περιμένουν κάποιους να τις διηγηθούν. Και οι μεγάλες πόλεις αποτελούν τεράστιες ανθρώπινες θεατρικές σκηνές.

    ------------------------------
    Δεν γνωρίζω τα όρια φίλη Μερόπη, υποθέτω πως υπάρχει ενα σημείο πέρα απο το οποίο η παρατήρηση παίρνει καποιο αρνητικο χαρακτήρα. Η απλή παρατήρηση δεν βλάπτει. Το κουτσομπολιό είναι άλλο νομίζω. Ειναι προσωπική επίθεση με στόχο να μειώσει. Αλίμονο αν δεν παρατηρούμε τον κόσμο γύρω μας.

    ReplyDelete
  5. Είναι κάτι που μου αρέσει.
    Να φαντάζομαι ιστορίες πίσω από άγνωστα πρόσωπα.

    Έχουμε τόσα κοινά μεταξύ μας, μόνο που δεν γνωριζόμαστε.

    Υ.Γ. Η φωτογραφία αποτυπώνει την αγαπημένη
    εποχή.

    :-)

    ReplyDelete
  6. Αγαπημένη μου ασχολία ιδιαίτερα στα αεροδρόμια. Μου αρέσει να χαζεύω τα πρόσωπα των περισσότερων, όχι αυτών που φαίνεται να πηγαίνουν διακοπές, αλλά ψάχνω να βρω κάποιους που φαίνεται ότι δεν το "διασκεδάζουν" το επερχόμενο ταξίδι...

    Καλό Σαββατοκύριακο Locus.

    ReplyDelete
  7. Φθινόπωρο Βάσσια, η εποχή της εσωστρέφειας. Μαζί με τον χειμώνα, και μια ευκαιρία για ενδοσκόπηση και δημιουργία. Χαίρομαι που σου άρεσε. Στο βάθος, όλοι οι άνθρωποι είναι το ίδιο. Νάσαι καλά:)

    ---------------------------------
    Φίλε NdN τις ευχές μου. Μεγάλη πασαρέλα το αεροδρόμιο. Πράγματι, ειναι ωραίο να σκεφτείς, πού πάνε όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Τεράστιες μάζες μετακινούνται παντού, απίθανοι προορισμοί, απίθανοι άνθρωποι. Στην τελευταία μου πτήση προς την Ελλάδα, συνάντησα στο Χηρθρου μια ομάδα ελλήνων που ζούσαν στη Μοζαμβίκη! Ηταν απίθανο να ακούσεις τις ιστορίες που μια μικρή ελληνίδα (13 χρόνων) είχε να μας διηγηθεί απο τη ζωή στην Αφρική. Αφήγηση που καταρρίπτει όλα τα στερεότυπα για την μαύρη ήπειρο. Μια απίθανη συνάντηση, αλήθινή.

    ReplyDelete
  8. Ποιοτικός και ποιητικός Locus για ακόμη μια φορά.

    Εχω έναν παιδικό φίλο, που όταν σπούδαζε ιατρική, λόγω στενότητας χώρου που δεν αρκούσε το οικογενειακό διαμέρισμα για παράλληλη μελέτη με τον μικρότερο αδελφό, ο οποίος δεν κάπνιζε αριμάνια όπως ο φίλος, διάβαζε όταν έφτανε η εποχή για γερό διάβασμα, πάντοτε νύχτα.
    Ο ίδιος νυχτοπούλι, την έβρισκε έτσι και μάλιστα το κανε ευχάριστα.
    Προτού πέσει για τον πρωινό του ύπνο,νωρίς το πρωί κατά τις 7, κατέβαινε στην Εγνατία και έπινε ένα καφεδάκι μπροστά στο πεζόδρομιο.
    Όταν λοιπόν τον ρωτούσα τι βρίκει στην συνήθεια του αυτή, μου απαντούσε, την ευχαρίστηση που ένοιωθε περιδιαβάζοντας τις πρωινές ανθρώπινες φιγούρες.

    ReplyDelete
  9. Ευχαριστώ φίλε giant για τα καλά σου λόγια, οι σκέψεις είναι αυθόρμητες και αληθινές. Κατα την προσφιλή συνήθεια του φίλου σου στην Εγνατίας, η προσωπική μου φοιτητική συνήθεια ήταν ενα κάστρο της περιοχής, όπου στο γρασίδι αφομοίωνα τόνους οικονομικών και άλλων πληροφοριών για το πανεπιστήμιο. Οι ανθρώπινες φιγούρες μου άρεσαν πάντα, και λυπάμαι να πώ, πως τα τελευταία χρόνια, έχω χάσει αυτήν την υπέροχη έλξη και συνήθεια. Μετά την εποχή της Αμφισβήτησης, κατα την οποία μαθαίνουμε τον κόσμο, ακολουθεί για μένα η εποχή του Συμβιβασμού, ο κυνισμός που συνοδεύει την ενηλικίωση. Τώρα, οι βόλτες στα πάρκα και στα κάστρα, εκτός απο την παρατήρηση, περιέχουν και κάτι το νοσταλγικό απο τα φοιτητικά εκείνα χρόνια, που ειλικρινά προσπαθώ να διασώσω. Δεν θα ήθελα να βυθιστω στο πέλαγος του κυνισμού που φέρνει η μέση ηλικία.

    Τις ευχές μου:)

    ReplyDelete