Επιτελική σκέψη

Mε κάλεσε κάποτε στο γραφείο του ενας πρόεδρος κάποιας πολυεθνικής, και μου παραπονέθηκε πως τα executive reports που του είχα φτιάξει ήταν εντελώς άχρηστα. "Θέλω καλά και αξιόπιστα συγκεντρωτικά νούμερα κάθε πρωί", μού είπε ο πρόεδρος. "Οχι σε 50 reports όπως είναι τώρα, αλλά σε πέντε. Θέλω να ξέρω ανα πάσα στιγμή πόσους πελάτες έχω, πωλήσεις και οικονομικά ανα τμήμα, προβλήματα ανα τμήμα, λογιστικά ανα τμήμα. Θέλω να ξέρω τί έχω, τί χρωστάω, τί μου χρωστάνε, την ρευστότητα της εταιρείας, τί υπηρεσίες αγοράζουν οι πελάτες μας, πόσο καιρό κάνει να λυθεί ένα πρόβλημα, κέρδος ανα τμήμα, πληροφορίες πωλήσεων, μάρκετινγκ, τα πάντα. Ολα σε μία οθόνη. Η επιτελική σκέψη απαιτεί καλά συγκεντρωτικά νούμερα, και με τα reports που μου δώσατε δεν τα έχω. Διορθώστε το."

Executive thinking requires good cummulative figures, λένε οι σοφοί των πολυεθνικών, και πληρώνουν ακριβά για να τα αποκτήσουν. Γιατί όσοι δεν το κάνουν καταντούν σαν την World Comm. Το ίδιο πρόβλημα είχε και ο πολύς κ. Donald Ramsfeld, υπουργός άμυνας των ΗΠΑ, όταν μια μέρα είπε πως μέχρι να φτάσει στο γραφείο του ένα report, τα στοιχεία έχουν αλλοιωθεί κατά 20%. "Αντιστοιχεί κάπου 5% λάθους ανα όροφο" είχε πει τότε ο υπουργός. Και βέβαια είχε δίκιο. Το Παντάγωνο είχε τότε πάνω απο 400 συστήματα πληροφορικής, που δεν επικοινωνούσαν μεταξύ τους. Και απο τα νούμερα που έβγαλε, είδατε τί πάθαμε.

Η επιτελική σκέψη απαιτεί καλά συγκεντρωτικά νούμερα λοιπόν, μια στρατηγική θεώρηση και πρακτική που ξεχωρίζει αβυσαλλέα τον κόσμο των επιχειρήσεων απο τα κρατικά του υποκατάστατα. Πέρα απο την προσωπική ευφυία και θέληση, οι αποφάσεις ενός μάνατζερ στηρίζονται αποκλειστικά σε νούμερα. Καλά συγκεντρωτικά νούμερα. Και όταν δεν τα έχει, ειναι χαμένος. Δεν μπορεί να επεξεργαστεί σενάρια και να πάρει αποφάσεις. Δεν μπορεί δηλαδή να κυβερνήσει.

Και τότε, μπαίνει στην εντατική. Οπως ο κ. Παπανδρέου. Και δικαίως αναφωνεί "απειλείται η εθνική κυριαρχία", που σημαίνει, πως δεν έχει επιτελική άποψη των προβλημάτων, δεν έχει καλά συγκεντρωτικά νούμερα που του επιτρέπουν να αξιολογήσει το πρόβλημα, να επεξεργαστεί σενάρια και λύσεις, και γι αυτό και δεν παρουσιάζει σχέδιο δράσης στην ΕΕ, γιατί αφ' ενός μεν δεν μπορεί, αφ' ετέρου δε φοβάται πως θα εκτεθεί. Και έτσι, ζητάει συνέχεια αναβολές και χρόνο. Οταν τα νούμερα ειναι χάλια στη βάση, στην κορυφή γίνεται μύλος. Οταν τελικά, ύστερα απο μήνες, μάζεψε και είδε τα πραγματικά νούμερα, ένοιωσε να τρελαίνεται. Είναι η απελπισία του τυφλού μάνατζερ.

Παρακολουθείστε τις δηλώσεις. Συναντήθηκε ο κ. Παπανδρέου με τον κ. Προβόπουλο για το έλλειμμα. Και πόσο ήταν το έλλειμμα; "Το νούμερο είναι μονοψήφιο και βαίνει προς διψήφιο" μας είπαν. Είναι αυτό ανακοίνωση top executive κράτους, ή χαβαλετζίδικη ατάκα ποιητή εν μέθει; Διευθυντής Τραπέζης και πρωθυπουργός τσακώθηκαν κατόπιν για τον νούμερο. Γιατί όταν μίλησαν, δεν είχαν μπροστά τους νούμερα. Και αυτά που είχαν ήταν λάθος.

Ποτέ κανείς δεν είχε ακριβή νούμερα στην Ελλάδα. Ούτε ο Καραμανλής είχε. Ούτε ο προηγούμενος του Καραμανλή. Φοβάμαι, πως ούτε και ο επόμενος θα έχει. Πάντα οι προυπολογισμοί μας ήταν μαγειρεμένοι με αλχημείες πολιτικές, και λάθος νούμερα. Και έτσι, λογω έλλειψης αξιόπιστων στοιχείων, ο σημερινός προυπολογισμός, βαφτίστηκε "μεταβατικός", και τώρα μιλάνε και για "συμπληρωματικό" προυπολογισμό. Γιατί δεν ξέρουν φίλοι μπλόγγερς. Δεν έχουν νούμερα, και θέλουν μήνες για να τα αποκτήσουν. Γι αυτό και δεν προτείνουν τίποτα στην ΕΕ. Γιατί δεν μπορούν να φτιάξουν στρατηγική. Η επιτελική σκέψη είναι στο μηδέν.

Τί επιτελική σκέψη να περιμένει κανείς απο τον κ. Λοβέρδο (συμπαθής ο άνθρωπος), που ανακοίνωσε πως δεν ξέρει πόσους ακριβώς δημοσίους υπαλλήλους έχουμε, και όταν έψαχνε τους στεϊτζήδες άλλα νούμερα τούδινε το ενα γραφείο και άλλα το άλλο; Τι αποφάσεις να πάρει ο κάθε υπουργός αγροτικής ανάπτυξης που δεν είναι ακόμα σίγουρος πόσοι είναι οι πραγματικοί αγρότες και δεν μπορούμε έτσι να υπολογίσουμε τα επιδόματα; Τί νούμερα εχουμε για τα δημόσια και ανοργάνωτα (διοικητικά, ιατρικά και λογιστικά) νοσοκομεία μας, με τις απίθανες τρύπες των δαπανών για προμήθειες εξοπλισμού και φαρμάκων; Ηξερε ποτέ κάποια ελληνική κυβέρνηση πόσο κοστίζει τον χρόνο ο "Ευαγγελισμός"; Τί ακριβώς έργο "ολοκλήρωσε" ο Αβραμόπουλος;

Τι ακριβώς στοιχεία μπορούν να στείλουν τα επιμέρους υπουργεία (Ναυτιλίας, Ανάπτυξης, Παιδείας, Υγείας, Εργασίας, κλπ) όταν κάθε υπουργείο έχει χιλιάδες υπαλλήλους γατζωμένους σε εκατοντάδες αυτόνομα συστηματάκια, που για να μάθουμε πόσοι δημόσιοι υπάλληλοι παίρνουν πάνω απο 2.000 ευρώ (και να τους φορολογήσουμε ή να μοιράσουμε την "αλληλεγγύη"), χρειαζόμαστε λέει να περιμένουμε μήνες; Με τί νούμερα θα λύσουμε το Ασφαλιστικο, και θα κάνουμε 10, 20, 30-year projections; Πόσα υπουργεία και δημόσιοι οργανισμοί είναι σε θέση σήμερα να δώσουν αξιόπιστα συγκεντρωτικά στοιχεία (ad-hoc), στον CEO της Ελλάδας;

Η έλλειψη καλών αριθμών που οδηγούν σε επιτελική αναπηρία, είναι κατα την γνώμη μου το μεγαλύτερο δομικό και οργανικό πρόβλημα στην Ελλάδα, ένα καρκίνωμα που κρύβει μέσα του την διαφθορά, μια τροχοπέδη στην απόδοση του καλύτερου μάνατζερ, του ευφυέστερου πρωθυπουργού. Ενα πρόβλημα που οφείλεται στον ανάπηρο και ανοργάνωτο (διοικητικά και τεχνικά), δημόσιο τομέα. Κάτι που θά έπρεπε να εχει λυθεί απο χρόνια. Και που τώρα μας δημιουργεί κλίμα πανικού.

Οταν η Ελλάδα έγινε δεκτή στην ΕΕ, η Ευρώπη της έδωσε πακέτα ανάπτυξης, για να οργανώσει, τεχνολογικά και διοικητικά, όλη την υποδομή του δημόσιου ιστού της, με τα χιλιάδες μικροσυστηματάκια, ωστε το σύστημα να παράγει καλά και αξιόπιστα νούμερα στην κορυφή. Γι αυτό μας πλήρωναν χρόνια τώρα οι ευρωπαίοι. Για να επανιδρυθούμε.

Kαι πως θα μαζευτούν τώρα τα ρημάδια τα νούμερα, που τελείωσαν τα κοινοτικά πακέτα ανάπτυξης και όταν το πρόγραμμα Κοινωνία της Πληροφορίας, και άλλα εκατοντάδες προγράμματα που φτιάχτηκαν γι αυτόν ακριβώς τον λόγο, κατέληξαν στο κενό;

Με τί γνώσεις θα μαζευτούν στο δημόσιο οι διάφοροι έμπειροι που μπορούν να κάνουν την δουλειά, όταν η εμπειρία πλέον εχει καταργηθεί (μαζί με την συνέντευξη), σε μια σοσιαλιστική υπερπαραγωγή εξίσωσης προς τα κάτω; Τρείς δεκαετίες έκανε η Αμερική να ξανασχεδιάσει τα παλιά της συστήματα, να φτιάξει μια καλή και καθαρή υποδομή που να παράγει καλά συγκεντρωτικά στοιχεία απο χιλιάδες τμήματα και συστήματα, πρίν μετακομίσει στο ιντερνετ. Τριάντα χρόνια Re-engineering και System Integrations. Πότε θα τα κάνει αυτά η Ελλάδα τώρα που o χρόνος χάθηκε, και η Ευρώπη εκνευρίστηκε; Πώς θα βγουμε τώρα απο την εντατική;

----------------------------------------------------------------
* - Την εποχή των μεγάλων χρηματοδοτήσεων, ήρθα κάμποσες φορές στην Ελλάδα, σε διάφορα Trade Shows εταιρειών πληροφορικής. Εκανα τότε και μια σειρά συνεντεύξεων για δουλειά. Πήρα τρείς προσφορές για εργασία. Τα λεφτά ήταν λίγα, αλλα ήθελα πολύ να γυρίσω στην πατρίδα μου. Τελικά, φοβήθηκα λόγω οικογένειας και δίστασα. Οι τρείς εκείνες εταιρείες, σήμερα δεν υπάρχουν πιά. Και εκατοντάδες άλλες που ήρθαν τότε στην Ελλάδα για κάποιο project μηχανοργάνωσης και τεχνολογίας, σύντομα εγκατέλειψαν τις ελπίδες τους και ξανάφυγαν. Και η τεχνολογική υποδομή της Ελλάδας έμεινε ανολοκλήρωτη, περιμένοντας τον Μεσσία της.

** - Υπάρχουν βέβαια και εξαιρέσεις. Ο τραπεζικός τομέας έχει κάνει την καλύτερη εν Ελλάδι μοντερνοποίηση. Και ο ΟΤΕ έχει κάνει πολλά βήματα. Και η κινητή τηλεφωνία. Αλλά δομικά, η βάση παραμένει κατακερματισμένη και ανοργάνωτη, δημιουργώντας τρομερό πρόβλημα μανατζμεντ στην κορυφή.

----------------------------------------------------------------

Σαν ερωτική νουβέλα έχω διαβάσει ανα καιρούς το επαναστατικό βιβλίο των Michael Hammer και James Champy, "Reengineering the Corporation", που την δεκαετία του 90 γύρισε ανάποδα την Αμερική, φιλοσοφικά και δομικά. Για όσους αρέσκονται σε ελιτίστικη σκέψη ποιότητας στον τομέα του μάνατζμεντ, παραθέτω μια αναφορά.

Reengineering the Corporation
Free online copy