Sunday, November 28, 2010

Οι μάγοι με τα δώρα

To άγριο τοξικο speculation αμερικανικής προελεύσεως εξαπλώθηκε παντού . Hedge funds, derivatives, τέτοια πράγματα. Ο στρατός των ΜΒΑ που εκπορεύεται εξ Αμερικής επιστρέφει στις πατρίδες του με όραμα το γρήγορο εκατομμύριο. H μόδα ξεκίνησε πριν πολλά χρόνια, όταν στο προφίλ της επιτυχημένης Αμερικής, το ρεπερτουάρ διέθετε συμβουλές επι παντός επιστητού. Απο φιλοσοφικές διατριβές μέχρι bottom line νούμερα. Να βλέπεις ενα financial report μιας εταιρίας και να παραμιλάς. Να καταλαβαίνεις τα πάντα, να ξεβράζεις πολιτικές και θεωρίες, σχέδια, σενάρια και στρατηγικές.

Η μόδα των σπουδών ΜΒΑ (Masters of Business Administration) που απέκτησε τεράστια απήχηση σε όλον τον κόσμο ήταν μια επινόηση των αμερικανικών εταιριών. Το ΜΒΑ είναι απλά ενας κύκλος σπουδών που σε προετοιμάζει να γίνεις διοικητικό στέλεχος μιας πολυεθνικής εταιρίας, και περιέχει απο απλό accounting μέχρι international economics, μαθήματα finance, εταιρικές στρατηγικές σε Sales and Marketing, ηθική, τεχνική οργάνωση, project management μέχρι και σωστή συμπεριφορά, public speaking, organizational behavior και conflict resolution. Ολα αυτά δοσμένα μέσα απο αμέτρητα case studies αληθινά ή φανταστικά, που ακονίζουν το μυαλό σεναριολογώντας πάνω σε λύσεις.

Αμέτρητες ομάδες νεαρών γιάπηδων αποκτούσαν το νέο εργαλείο προς πάσα χρήση και κατεύθυνση. Με το ένα μάτι στις πατρίδες τους, και το άλλο στον επιχειρηματικό κόσμο και τη συμπεριφορά των CEO θεών της Αμερικής, που είχαν ήδη αποκτήσει στα μάτια του κόσμου ενα status μυθικό. Πολλοί απο τους επίδοξους απόφοιτους καταγόνταν απο πλούσιες οικογένειες με πολιτικές θέσεις και επιφάνεια στις μακρινές πατρίδες τους. Και μετά το πέρας των σπουδών τους επέστρεφαν σε κάθε γωνιά της γής για να διοικήσουν εταιρίες και κράτη.

Η Ιστορία ήταν γι αυτούς άχρηστη. Εκεί που θα πήγαιναν το μόνο που θα χρειαζόταν ήταν να καταλαβαίνουν επιχειρηματίες. Και επέστρεφαν πανηγυρικά. Ακόλουθοι μιας συμπεριφοράς που γιγαντώθηκε προβάλοντας ως επιτυχημένο πρότυπο τον τύπο που κάθεται σε κάποιο πολυτελές γραφείο αντικρύζοντας το Μανχάτταν, το Σίτυ του Λονδίνου, η κάποια φωτεινή πρωτεύουσα της Ασίας. Προσωπικότητες με ατσαλάκωτα ρούχα, νέοι, δυνατοί, ταξιδεμένοι και με διασυνδέσεις. Ζωσμένοι απο τεχνολογίες, καλά κρασιά, άφθονο χρήμα, πολυτελή αυτοκίνητα και δημόσιες γκλαμουράτες σχέσεις. Το Χόλυγουντ βοήθησε άλλωστε και στη δημιουργία της περσόνας. Ο Gordon Gecco έγινε διεθνές ίνδαλμα.

Ο Nick Leeson ήταν ο πρώτος πιτσιρικάς που τίναξε στον αέρα μια αληθινή τράπεζα. Αντικρύζοντας αναπαυτικά τον φωτεινό ορίζοντα της Σιγκαπούρης, έφτιαχνε επενδυτικά παράγωγα. Πολύπλοκα οικονομικά προϊόντα που κανείς δεν καταλάβαινε. Ποιοί επένδυαν σ' αυτά; Διάφοροι άγγλοι και ευρωπαίοι συνταξιούχοι τους οποίους κάποιος πωλητής είχε πείσει πως το Diversified Global Fund έχει ετήσια απόδοση 25%. Επρόκειτο στην ουσία για οικονομικά στοιχήματα, που οι επενδυτές δεν είχαν ιδέα πώς ήταν δομημένα. Οταν ο Nick τράβηξε την σκανδάλη, έμεινε στην Ιστορία με τον τίτλο "the boy who lost a billion". Ηταν μόνον η αρχή.

Ακολούθησαν άλλοι, τρομερότεροι. Ο καταπληκτικός κύριος Κozlowski ήταν ο πρώτος άνθρωπος στην Ιστορία που ξόδεψε 6 χιλιάδες δολλάρια για κουρτίνες μπάνιου. Είχε φτιάξει μια επιτυχημένη εταιρία και την είχε βάλει στο Χρηματιστήριο. Μόνο που αντί να μοιράζει τα κέρδη στους μετόχους, τα μοίραζε με λογιστικές αλχημείες στη γκόμενα. Πρίν καταρρεύσει και φορέσει τα ριγέ, ο Ντέννις ο τρομερός διήνυσε μια ένδοξη πορεία γκλαμουριάς, με γνωστό αποκορύφωμα ενα ρωμαϊκό πάρτυ οπου διάφορα μοντέλα πόζαραν σαν ρωμαίοι στρατιώτες και αγάλματα. Το image του επιθετικου CEO υμνήθηκε ύψιστα απο τον αμερικανικό επιχειρηματικό Τύπο. Και παρότι ο τρομερός CEO κατέληξε τελικά τη φυλακή (τον άφησε και η γκόμενα), το image στέριωσε βαθιά, και άρεσε σε πολλούς που συνέχισαν να το μιμούνται.

O στρατός των ΜΒΑ κατέκλυσε ετσι τον κόσμο. Στη Ρωσία του Γιέλτσιν (κατα τα λεγόμενα του Zbigniew Brzezinski), ομάδες συμβούλων "έκλεβαν το πρωί και έχτιζαν δημοκρατία το βράδι", ενώ ο πρόεδρος ήταν πιωμένος στο γραφείο του. Και διείσδυσαν σε όλες τις σοβιετικές δημοκρατίες υπο τη μορφή πολιτικών και οικονομικών συμβούλων, άλλοτε φτιάχνοντας εθνικές στρατηγικές και σενάρια ιδιωτικοποιήσεων και επενδύσεων, και άλλοτε σαν λομπίστες για τη γρήγορη απορρόφηση κονδυλίων της ΕΕ.

Στα Σκόπια, αμερικανοτραφείς γιάπηδες έμπλεξαν Ιστορία, διπλωματία και Βusiness πλασάροντας ενα επιθετικό προφίλ μιας νέας "Μακεδονίας" που ήταν ανοιχτή για business με όλον τον κόσμο. Την Κύπρο την μετέτρεψαν σε ενα φορολογικό παράδεισο τύπου Cayman Island, δημιουργώντας ενα παγκόσμιο δίκτυο άνω των 60 φορολογικών παραδείσων. Άλλού, κυρίως σε μικρές χώρες οπου μικροτράπεζες φύτρωναν παντού, κάθε ευρώ κατάθεσης έβγαζε 60-70 ευρώ σε risky καταναλωτικά δάνεια. Ρίσκαρες πολλά, έχανες πολλά, αλλα η τελική σούμα ήταν υπερκέρδος.

Μια σειρά απο σκάνδαλα αμαύρωσε κατόπιν το image της Αμερικής, μιας χώρας που φιλοδοξούσε μέχρι τότε να προβάλει την εικόνα ενός ηθικού ανταγωνιστικού εμπορικού συστήματος φορτωμένο με ηθική και ελέγχους ποιότητας. Η ηθικολογούσα Αμερική ξώκυλε και η ίδια εις ποικίλους πειρασμούς. Tyco, Enron, Delphi, ήταν διαδοχικά σκάνδαλα δημιουργικής λογιστικής που έφτασαν μέχρι το Χρηματιστήριο. Το μεγαλύτερο σκάνδαλο της Αμερικής, η WorldCom,που ξετίναξε στον αέρα 3.8 δις επενδύσεων με λογιστικές απάτες επιπέδου δημοτικού σχολείου, είχε ευλογηθεί απο την διεθνούς κύρους λογιστική εταιρία Anderson Consulting. Kαι μπορεί η αγγλοσαξωνική Αμερική να πολέμησε τα σκάνδαλα με υποδειγματικές τιμωρίες, αλλά ο στρατός των ΜΒΑ είχε ήδη ενα ακόμα παράδειγμα ανήθικης δράσης.

Ηταν η εποχή που οι masters του είδους ξετίναζαν στον αέρα τις ασιατικές τίγρεις με πολύπλοκα συναλλαγματικά παράγωγα. Πρώτα φούσκωναν την αγορά με χρήμα δημιουργώντας δυναμικές ανόδου, κατόπιν έφτιαχναν τα στοιχήματα και τραβιόντουσαν απο την αγορά. Ο μάγος του είδους George Soros (μια ιδιάζουσα προσωπικότητα με βαθιά φιλοσοφική αλλά και ιστορική επίγνωση του κόσμου), αφού κυριολεκτικά διέλυσε την Ταυλάνδη και την Μαλαισία, ανακοίνωσε πως ο κόσμος περιέχει 60-70 μικρά και αναπτυσσόμενα χρηματιστήρια (baby markets τα ονόμαζε) που περίμεναν μια οργανωμένη επίθεση σπεκουλαδόρων.

Η Ελλάδα ήταν ένα απ' αυτά. Ακολούθησε έτσι η ένδοξη εποχή του ελληνικού χρηματιστηρίου, η λαίλαπα του οποίου ήταν εξίσου αξιοπρόσεκτη, καθώς ανακατάταξε ολόκληρο τον ελληνικό πλούτο μεταξύ των ελληνικών κοινωνικών τάξεων, δημιουργώντας στην Ελλάδα μια νέα τάξη νεόπλουτων. Φεύγοντας απο την Ελλάδα, η λαίλαπα ισοπέδωσε και την γειτονικη Τουρκία, όπου τα κέρδη έφτασαν στο 3000% (πριν μετατραπούν σε ρεκόρ αυτοκτονιών). Ο στρατός των ΜΒΑ δημιούργησε απο τότε μόνιμη παρουσία στη χώρα μας.

Στις αρχές της δεκαετίας του 90, υπήρξα αυτόπτης μάρτυρας της πρώτης φούσκας του αμερικανικού καπιταλισμού. Της κρίσης των dotcom.Εργαζόμουν τότες μεταξύ Βοστώνης και Silicon Valley, όταν η μόδα ήταν να "φουσκώνονται" τα προϊόντα και οι υπηρεσίες στον χώρο της Πληροφορικής, με σκοπό η μετοχή της εταιρίας να διαπρέψει μπαίνοντας στο χρηματιστήριο. Ηταν το λεγόμενο IPO (initial public offering) frenzy. Eμπαινες στο χρηματιστήριο με μετοχή 10 δολλάρια, και μέχρι το απόγευμα η μετοχή είχε πάει στα 30. Πριν το ΙPO, eκατοντάδες εταιρίες προσπαθούσαν να μαγειρέψουν προϊόντα και νούμερα παντοιοτρόπως.

Μια μέρα, το FBI μπήκε στα γραφεία μας και κατέσχεσε τα παντα. Η εταιρία κατηγορήθηκε για εικονικά κέρδη 20 εκατομμυρίων. Ενοικιάσαμε τότε τις νομικές υπηρεσίες μιάς διεθνούς εταιρίας με μεγάλη πείρα για να κάνουμε κρυφά ενα mock trial - μια ψεύτικη εσωτερική δίκη για να υπολογίσουμε την έκβαση της αληθινής δίκης. Κόλπα του ΜΒΑ κι αυτά. Ξέραμε ότι θα χάναμε. Η έλίτ είναι πάντα ανοιχτόμυαλη με την πραγματικότητα. Ακολούθησε ενα πρόστιμο 9 εκατομμυρίων δολλαρίων, και αποβολή απο το Nasdaq. Η μετοχή απο τα 30 έπεσε στο 1.5.

Το Silicon Valley έσκασε στη συνέχεια και εκείνο, κλείνοντας χιλιάδες εταιρίες. Για να διορθώσει την ύφεση, η κεντρική τράπεζα της Αμερικής εφήρμοσε την κλασσική μονεταριστική φόρμουλα. Εριξε τα επιτόκια για να διοχετεύσει την ανάπτυξη και κατανάλωση αλλού. Ο στρατός των ΜΒΑ μετακόμισε στην αγορά ακινήτων.

Η φούσκα των ακινήτων έσκασε κι αυτή απο θανηφόρο σπεκουλάρισμα δέκα χρόνια αργότερα. Ηταν η δεύτερη κρίση του Καπιταλισμού (που οφείλονταν στη λύση της προηγούμενης). Ελλείψει ελέγχων (για να δημιουργηθεί ανάπτυξη), εκατομμύρια δάνεια εγκρίθηκαν χωρίς τον στοιχειώδη έλεγχο. O maestro της κεντρικής τράπεζας γνώριζε καλά πως η φούσκα θα έσκαγε, αλλά (όπως παραδέχτηκε αργότερα), δεν ήθελε να χαλάσει το πάρτυ. Για τη σιωπή του υμνήθηκε απεριόριστα. Ολοι έκαναν νούμερα. Τράπεζες, μεσίτες, κατασκευαστές, ασφάλειες. Ακόμα κι οι αγοραστές. Μόλις το ακίνητο ανέβαινε λίγο το πουλούσαν.

Η καυτή πατάτα έσκασε εντυπωσιακά παίρνοντας μαζί της τουλάχιστον 16 μεγάλες τράπεζες, και αναρρίθμητες μικρές. Ολόκληρο το τραπεζικο σύστημα τινάχτηκε τότε στον αέρα. Η δεύτερη κρίση του καπιταλισμού με βρήκε τότε να φτιάχνω ενα τραπεζικό σύστημα που ασχολούνταν με φοιτητικά δάνεια. Μαζί με τα κατασχεμένα σπίτια, οι αμερικανοί σταμάτησαν να πληρώνουν και τα δάνεια. Ενα πρωί, η διεύθυνση μας κάλεσε σε συνάντηση. Η ΑΙG, η μεγαλύτερη ασφάλεια της Αμερικής (που εγγυόνταν τα δάνεια), χρεωκοπούσε. Συνεπώς η τράπεζα έχανε όλα τα απλήρωτα δάνεια. Απο τις 10 το πρωί μέχρι τις 12 το μεσημέρι, 350 απο τους 400 εργαζόμενους της τράπεζας είχαν απολυθεί. Το δικο μου project διεκόπη. Στις 12:01 μ.μ., η κάρτα εισόδου που είχα στη ζώνη μου είχε απενεργοποιηθεί.

Αλλα δόξα τω Θεώ, οι αμερικανοί μάγοι των ελεύθερων αγορών ανακάλυψαν ξαφνικά τα καλά του σοσιαλισμού, και έγιναν... κρατικοδίατοι. Ο στρατός των ΜΒΑ γατζώθηκε απο την κυβέρνηση Μπούς, και δεν απογκιστρώθηκε παρά μόνον όταν το Κογκρέσσο τους έδωσε το "πακέτο σωτηρίας" των 700 δις δολλαρίων. Και επειδή η Αμερική έχει και μια αλλεργία προς τα σοσιαλιστικά ιδεώδη, το πακέτο ονομάστηκε "bail out plan". Η λέξη "εθνικοποίηση χρέους" που χρησιμοποιούσε τότε η πιο ρεαλιστική και συμπάσχουσα Αγγλία, δεν αναφέρθηκε ποτέ.

O κ. John Paulson (με περιουσία άνω των 400 εκατ. δολλαρίων), που επεξεργάστηκε το πακέτο σωτηρίας των 700 δις δολλαρίων, ήταν υπουργός οικονομικών επι προέδρου Μπούς και πρώην CEO της Goldman Sachs. Το σχέδιο έσωσε την Goldman Sachs και καταβαράρθρωσε τους ανταγωνιστές της. Για την ψήφιση του "πακέτου" έγινε μια φοβερή μάχη στο Κογκρέσο. Ηταν η πρώτη φορά στα όσα χρόνια ζούσα στην Αμερική που έβλεπα τους αμερικανούς να είναι τόσο αγανακτησμένοι που η κυβέρνηση επιχειρούσε να περάσει πάνω τους τα χρέη άλλων. Μετά απο την πρώτη φηφοφορία (που απέρριψε το πακέτο), η ψηφοφορία επαναλήφθηκε μετα απο λίγες μέρες και το νομοσχέδιο πέρασε. Το τί μεσολάβησε θα άξιζε τουλάχιστον ενα πόστ. Φυσικά, με τον καιρό, η Goldman Sachs μπήκε και μέσα στη νέα κυβέρνηση.

Αλλά οι σπεκουλαδόροι ποτέ δεν πεθαίνουν. Απο τα 700 δις, και εν μέσω κρίσης, 7 περίπου δις μοιράστηκαν ως μπόνους στελεχών, κάτι που εκνεύρισε τους πάντες. Και ένα χρόνο μετά τη διάσωση, το σύστημα μπόνους αποθρασύνθηκε εντελώς. Τη στιγμή μάλιστα που η ειδησεογραφία αποκάλυπτε πως πάνω στην αγορά ακινήτων που βούλιαζε, η Goldman Sachs είχε χτίσει και συμπληρωματικά παράγωγα. Η εταιρία δηλαδή στοιχημάτιζε στη χασούρα των ίδιων της των προϊόντων.

Αλλά τα χρήματα σωτηρίας του αμερικανικού λαού, εκτός απο τα μπόνους πήγαν και στο Ντουμπάι. Το οποίο αποτελούσε ενα φιλέτο εκλεκτό για τους σπεκουλαδόρους των άγορών. Οι τιμές ακινήτων στην τεχνητή πόλη διπλασιαζόνταν συνεχώς, μέχρι που η φούσκα έσκασε, πυροδοτώντας τούτη τη φορά εναν φόβο για την τρίτη και μεγαλύτερη κρίση του καπιταλισμού. Την κρίση του Χρέους. To ρόλο του Ντουμπάι τον έπαιξε λίγους μήνες αργότερα η Ελλάδα.

Ηταν η χρονική στιγμή που πολλές χώρες του κόσμου είχαν τεράστια χρέη και ελλείμματα, και έβγαιναν συγχρόνως στις διεθνείς αγορές για δανεισμό. Οι στρατοί των αγορών είδαν το σημάδι, και το σπεκουλάρισμα άλλαξε. Μάθαμε ετσι τα credit default swaps και τα περίφημα spreads. Υπάρχουν και τα "synthetic cds".

Αλλά ο στρατός των ΜΒΑ είχε εισχωρήσει και αλλού. Στη σοσιαλιστική και ισόνομη Ισλανδία, μια χώρα με τεράστια ιστορική παράδοση σε κοινωνική και οικονομική ισότητα, και καθόλου σε σπεκουλάρισμα. Ενδείξεις όμως αποκαλύπτουν πως ΜΒΑ της σχολής του Σικάγου και ο ίδιος ο Milton Friedman, τους είχε ήδη επισκεφτεί. Το τί έγινε δεν το ήξεραν ούτε οι ίδιοι οι Ισλανδοί. Μια μέρα έμαθαν ξαφνικά πως το χρέος των τραπεζών τους σε τοξικά του εξωτερικού ανέρχονταν σε πάνω απο 80 δις, ενώ το εθνικό προιόν της χώρας ήταν μόνον περίπου 20.

Καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές ,οι πολεμικές ανακοινώσεις έρχονται απο την Ιρλανδία. Ο στρατός των ΜΒΑ πέρασε κι απο κεί. Εξαιρετική δουλειά. Η Ιρλανδία με ελάχιστο εθνικό χρέος, μια χώρα παραγωγική και με καλές ξένες επενδύσεις, θα πληρώσει τώρα τα ξέφρενο σπεκουλάρισμα των τραπεζών της. Ποιός μαγείρεψε τέτοιο πολιτικοοικονομικό μπέρδεμα είναι απορίας άξιον. Φαίνεται πως οι σπεκουλαδόροι δούλευαν παρέα με τους πολιτικούς. Οι πρώτοι ήδη έφυγαν. Οι άλλοι θα ακολουθήσουν αργότερα.

Κάθε παραγωγική ενέργεια του δυτικού καπιταλιστικού συστήματος έχει πιά μετακομίσει στην Ασία, και ό,τι δραστηριότητα απέμεινε έχει καπελωθεί απο ενα απίθανο στρατηγικό σπεκουλάρισμα που θυμίζει απλό καζίνο, εχει δημιουργηθεί παρασκηνιακά με τη συμμετοχή των πολιτικών, και ασκείται σε αγορές ελεύθερες μέν, ανεξέλεγκτες κι αόρατες δέ. Είναι ο στρατός εκείνων που έχουν αντικαταστήσει όλες τις ανθρώπινες θεωρήσεις σε Ιστορία, Οικονομικά και Κοινωνιολογία, με απλές και εφαρμόσιμες πρακτικές ΜΒΑ και δημοσίων σχέσεων.

Το ανθρωπολογικό υβρίδιο κατευθύνεται τώρα προς τις Περιφέρειες. Τούτος εμφανίστηκε στη γενέτειρα. Αναφορές απο βιβλία και τηλεόραση, συμπεριφορά φτιαγμένη μπροστά σε καθρέφτη, βαλκανοποιημένες ιδέες ΜΒΑ ανακατεμένες με ντόπια τζιβιτζιλίκια και κομματικές ισορροπίες. Εκατσε λέει σε πολλά meetings συμβουλεύοντας αριστερούς και δεξιούς. Και διαβάζει πολύ το παληκάρι. Απο Harvard Review μέχρι Vanity Fair. Ακούει μάλιστα και ethnic music. Είναι δηλαδή ενας παγκοσμιοποιημένος αμερικάνος (που του αρέσει στα κρυφά κι ο Μητροπάνος)...

-----------------------------------
Είναι το μεγαλύτερο πόστ που έγραψα ποτέ μου. Δεν το ξανακάνω...

42 comments:

  1. Αν είναι να γράφεις και άλλες τόσο εξαιρετικές αναλύσεις σε οικονομικά θέματα που οι περισσότεροι είμαστε άσχετοι, να ξαναγράψεις!
    Το σύντομο ταξίδι μου στην Κίνα που διαπίστωσα μια τεράστια και άναρχη ανάπτυξη, μου δημιούργησε και μένα την αίσθηση μιας φούσκας που άγνωστο πότε θα φτασει να σκάσει με φοβερές όμως συνέπειες για όλο τον κόσμο λόγω του μεγέθους της.

    ReplyDelete
  2. Οτι φουσκώνει ξεφουσκώνει κι ότι ανεβαίνει κατεβαίνει για να ανέβει και πάλι βέβαια. Παλιά ιστορία ο τζόγος και φυσικά δεν ανακαλύφθηκε τώρα, ούτε η αμερική είναι η γενέτειρα.

    Οσο υπάρχουν άνθρωποι θα στοιχηματίζουν. Απο το πόσο θα έρθει το ματς, ποιος σκύλος θα κερδίσει στην κυνομαχία, και πότε θα καταρρεύσει και αν καταρρεύσει η τάδε χώρα η το τάδε νόμισμα.

    Οι άνθρωποι κουβεντιάζουν και μόλις προκύψει μία διάσταση απόψεων η επόμενη φράση είναι:

    Βάζεις στοίχημα;

    Αλλωστε και η ζωή η ίδια ένα στοίχημα γίνεται. Να κερδίσουμε το στοίχημα της ζωής.

    Ο πιο διάσημος σπεκουλαδόρος του χρηματιστηρίου είναι ίσως ο σεβαστός πανεπιστήμονας της εποχής του ο ισαακ νεύτωνας. Ο οποίος έσπευσε να λάβει μέρος στην φούσκα της south sea company όπου αρχικά αποκόμισε ένα σημαντικό κέρδος πουλώντας τις μετοχές του. Η μετοχή όμως συνέχισε να ανεβαίνει αλματωδώς και ο νεύτωνας μην αντέχοντας να βρίσκεται έξω απο το παιγνίδι ενώ οι άλλοι κέρδιζαν, ξαναμπήκε και όταν η μετοχή κατέρρευσε έχασε όλα του τα χρήματα.

    Λέγεται μάλιστα ότι είχε απαγορεύσει για το υπόλοιπο της ζωής του να αναφέρεται το όνομα της εταιρίας όταν ήταν παρών.

    Ναι φίλοι μου σπεκουλαδόρος και ο μέγας Νεύτων. Αντε να αντισταθεί μετά ο απλός άνθρωπος.

    ReplyDelete
  3. Να συστήσω και το Capitalism: A Love Story του Michael Moore απο το οποίο παρελαύνουν όλοι αυτοί οι ωραίοι τύποι που περιγράφει ο locus.

    ReplyDelete
  4. Όπως λέει και η γνωστή ρήση, "το χρήμα πολλοί εμίσησαν, το πολύ χρήμα ουδείς". Αν είχαμε ποτέ την απορία γιατί ο Χριστός λέει ότι "Ου δύνασθε Θεώ δουλεύειν και Μαμωνά" (δηλ. στο χρήμα) και δεν βάζει στη θέση του Μαμωνά την όποια άλλη κακία ή αμαρτία, η σημερινή πραγματικότητα δίνει την απάντηση.

    ReplyDelete
  5. Φίλε Μάκη σε χαιρετώ απο την γενέτειρα,

    Χαρά στο κουράγιο σου, που γράφεις τόσο μεγάλα άρθρα και με τόσο καταπληκτικές αναλύσεις και πραγματικότητες.
    Αναφερόμενος στο προηγούμενο post που κλείνεις με την φράση "....η Ελλάδα πέθανε", θέλω να δώ στο μέλλων αν θα ισχύσει το "Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει". Το αναφέρω απλά γιατί μάλλον θα χρειαστούμε αφύπνιση των συνειδησεών.

    Να είσαι πάντα καλά
    Κωνσταντίνος Σαμψών

    ReplyDelete
  6. Locus η ανάρτηση σου είναι καταπληκτική. Συμπυκνώνει όλα αυτά τα παραδείγματα που συζητάμε μεταξύ μας όταν η συζήτηση φτανει στη Lehman brothers. Να γράφεις τέτοιες αναρτήσεις.

    Γνωρίζω κόσμο που δουλεύει στα front office των τραπεζών και hedge fund. Το όνειρο του Δυτικού κόσμου είναι ένα, απλά μέσα από τα γυάλινα κτίρια του City ή της Wall street φαίνεται πιο καθαρά. Τώρα το ποιοι καταφέρνουν να το ζήσουν και με τι κόστος είναι άλλο θέμα.

    ReplyDelete
  7. Locus
    Συμφωνώ κι' εγω ότι η ανάλυσή σου είναι εξαιρετική και πολύ μεστή.
    Όπως λέει και ο NdN, συμπυκνώνει όλα αυτά που συζητάμε αλλά και αυτά που υποψιαζόμαστε ενδόμυχα.
    Είναι από τα κείμενα που μου ενισχύουν την αίσθηση ότι τα πράγματα έχουν φτάσει σε οριακό σημείο και ότι έχει αρχίσει κάποια αλλαγή (το μόνο που δεν μπορώ να διαισθανθώ είναι η ένταση και η κατεύθυνσή της).

    ΥΓ
    1. Υποθέτω ότι έχω την άδεια να το αναπαράγω με την πρώτη ευκαιρία
    2. Ίσως υπάρχει ένα παλιότερο e-mail μου στα spam

    ReplyDelete
  8. Εξαιρετικό άρθρο Locus. Μπράβο!

    Και το ερώτημα είναι, που πάει ο Δυτικός πολιτισμός και συγκεκριμένα οι ΗΠΑ;

    Απ' όσα διαβάζω δυστυχώς είναι ορατή η πιθανότητα για ενός νέο είδος φεουδαλισμού: κάποιοι ελάχιστοι θα ζουν πάμπλουτοι. Οι υπόλοιποι (90% και πάνω) θα δουλεύουν από το πρωί ως το βράδυ μέσα στην αβεβαιότητα.

    Αβεβαιότητα για τα πάντα. Για το αν θα έχουν δουλειά αύριο. Για το τι θα γίνει αν αρρωστήσουν. Για το αν θα βρουν δουλειά τα παιδιά τους. Για το αν θα υπάρχουν λεφτά για να πάρουν σύνταξη κάποτε.

    Η μεσαία τάξη ήταν και παραμένει το κόσμημα της Δύσης. Με όλα αυτά που γίνονται πάει για διάλυση. Διότι βέβαια όλες αυτές οι κομπίνες από την μεσαία τάξη τρώνε τα λεφτά. Και αντί η μεσαία τάξη να αντισταθεί, συνεχίζει να ψηφίζει τους υπεύθυνους για όλα αυτά.

    ReplyDelete
  9. Μια μικρή διόρθωση. Το:

    "Στις αρχές της δεκαετίας του 90, υπήρξα αυτόπτης μάρτυρας"

    Μάλλον θα έπρεπε να είναι:

    "Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, υπήρξα αυτόπτης μάρτυρας"

    ReplyDelete
  10. Οι τζογλανοMBAηδες έχουν σε πολλές περιπτώσεις υπερκεράσει και το ίδιο το σύστημα κερδοσκοπώντας εις βάρος των εντολέων τους, που πολλές φορές είναι ασφαλιστικά ταμεία, πολλοί μικροί επενδυτές ή τράπεζες μικρών κρατών, με μόνο στόχο την προσωπική τους ανέλιξη και το προσωπικό τους κέρδος.
    Το πρόβλημα είναι ότι ο παγκοσμιοποιημένος νεοφιλελευθερισμός, που είναι η κυρίαρχη οικονομική ιδεολογία την περίοδο αυτήν, τους δίνει την δυνατότητα να το κάνουν. Σήμερα αυτοί, αύριο κάποιοι άλλοι. Αν θέλουμε να αντιστρέψουμε το μοντέλλο αυτό πρέπει να θεσπίσουμε μηχανισμούς ελέγχου των χρηματοπιστωτικών προιόντων και της χειραγώγισης των αγορών. Αλλοιώς, το μοντέλλο αυτό θα αναπαράγεται μέχρι να μας εξαντλήσει όλους ή να μας οδηγήσει σε βίαιη ανατροπή του, με άγνωστα αποτελέσματα.

    ReplyDelete
  11. @ vassper

    Το θέμα είναι ότι το "σύστημα" επιτρέπει ώστε ένας, δύο ή έστω μια χούφτα άνθρωποι να είναι σε θέση να ορίζουν τις τύχες εκατομμυρίων ανθρώπων και να είναι ισχυρότεροι από ολόκληρα κράτη.
    Δεν ξέρω αν και πώς θα μπορούσε να οριστεί αλλά ο πλούτος και η προσωπική επιρροή πρέπει να έχουν κάποιο όριο.

    ReplyDelete
  12. Αθεόφοβε,
    Την κινεζική φούσκα που αυξάνεται με 9% τον χρόνο, συμφέρον όλων μας είναι να την διατηρήσουμε για δύο λόγους. Πρώτον γιατί ξεφουσκώνει με χρήμα τις άλλες φούσκες, και δεύτερον γιατί αν σκάσει θα πάρει μαζί της και την Αμερική, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό, καθότι μπορεί άνετα να μας επαναφέρει γρήγορα στην εποχή της πατάτας.

    Η Κίνα βρίσκεται κατα τη γνώμη μου σε ενα τεντωμένο σκοινί, με μια πολύ επιθετική πολιτική εξαγωγών και χαμηλού κόστους. Η φούσκα μπορεί να σκάσει για πολλούς λόγους. Ενας λόγος είναι αν αλλάξει η σταθερή μέχρι σήμερα ισοτιμία δολλαρίου-γουάν, ανακάμπτοντας το εξαγωγικό εμπόριο της Κίνας.

    ReplyDelete
  13. Φίλε Υosemite,
    Η Αμερική δεν είναι βέβαια η ιστορική γενέτειρα των στοιχημάτων, είναι όμως μια χώρα με μια τεράστια παράδοση στον χώρο του στρατηγικού speculation, και η γενέτειρα όλων των παγκοσμίων αρχών διοίκησης, και σύγχρονων χρηματιστηριακών τάσεων και οικονομικών προιόντων.

    Ενδιαφέρουσα η ιστορία του Νεύτωνα με την South Sea,και πράγματι, πολύ καλη και η ταινία του Michael Moore που παραθέτεις (Capitalism - A Love Story).

    Και φυσικά δεν υποννοώ πως το σπεκουλάρισμα θα σταματήσει, αλλά κάποιοι κανόνες είναι αναγκαίοι.

    ReplyDelete
  14. Αγαπητέ Α. Παπαγιάννη ,
    Ναι, η ηθική έχει κατα πολύ εκλείψει τα τελευταία χρόνια, και λόγω της απελευθέρωσης της αγοράς τα πράγματα αποθρασύνθηκαν. Μία απο τις υποσχέσεις του Ομπάμα, ήταν η εξυγίανση των πρακτικών της Wall Street. Mέχρι σήμερα πάντως, δεν έχει γινει τίποτα.

    ReplyDelete
  15. Φίλε Κώστα χαιρετώ.
    Ναί, η Ελλάδα που ξέραμε πέθανε. Τελεία και παύλα. Κάποιοι βέβαια δεν το βλέπουν ακόμα και αντιστέκονται. Η Νέα Ελλάδα που θα αναγεννηθεί ή θα είναι χειρότερη (όπως έγινε στην μετακομμουνιστική Ρωσία), ή θα είναι καλύτερη αν κάνουμε τις διαρθρωτικές αλλαγές που λέμε. Ο αγώνας είναι τιτάνιος.
    Η αφύπνιση των συνειδήσεων ειναι αναγκαία. Η εποχή του "χαλαρά" τελείωσε. Τώρα ή εφαρμόζουμε κατα γράμμα το Μνημόνιο, η Τέλος. Αρκετά τσακωθήκαμε και γι αυτό. Νάσαι καλά. Τα φιλιά μου.

    ReplyDelete
  16. Με την παραγωγική βιομηχανία στις τρίτες χώρες και μονοδραστηριότητα στην παροχή υπηρεσιών στο δυτικό κόσμο, αμφιβάλω πως δεν θα ισοπεδωθεί σύντομα το βιοτικό επίπεδο αλλά και ο ίδιος ο δυτικός κόσμος...

    ReplyDelete
  17. Φίλε Νίκο ευχαριστώ. Μέρος αυτού του στρατού που αναφέρω, είναι και πολλοί φίλοι και γνωστοί που χάθηκαν στα πέρατα του κόσμου με όνειρα και φιλοδοξίες μιας καρριέρας στον κόσμο των επιχειρήσεων. Οι πρωτεύουσες αυτού του κόσμου είναι η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο.

    Και έχουν εμφανιστεί παντού, άλλοτε προσφέροντας κάτι θετικό, άλλοτε απλά ακολουθώντας τις παγκόσμιες τάσεις. Κάποτε, σαν μεγαλώσω αρκετά, θα μπορώ να αφηγούμαι κάποιες ιστορίες που είναι αληθινές, ενός κόσμου που είναι απίθανα πολύπλοκος και αληθινός.

    ReplyDelete
  18. Φίλε Xristaki-
    Οσο μεγαλώνω, παρατηρώ και διαβάζω, αρχίζω να πιστεύω πως η μεσαία τάξη (το κόσμημα της Δύσης όπως λές), ήταν ενα ιστορικό ατύχημα, μια συγκυρία δυναμικών που άφησαν κάποιον περίσσιο πλούτο στα χέρια των μεσαίων. Εργο μια διαρβινιστικής κατα τα άλλα πορείας του μονου συστήματος που υπηρξε πραγματικά στον κόσμο, του Καπιταλισμού. Και αν οι αριθμοί λένε κάτι, ίσως τώρα βαίνουμε προς την εξαφάνιση της μεσαίας τάξης ξανά. Ισως βέβαια να πέφτω έξω.

    Αν θέλεις και ενδιαφέρεσαι, αυτή μου την σκέψη την αναπτύσσω εδώ.

    http://locuspublicus.blogspot.com/2007/10/blog-post.html

    Δεκτή η παρατήρηση περι της δεκαετίας. Αναφέρομαι στο τέλος της δεκαετίας του 90, αρχές της δεκαετίας του 2000.

    ReplyDelete
  19. Φίλε Α.Α.Τ.ευχαριστώ. Ελεύθερα αναπαράγεις.

    Για τα περι οριακού σημείου θα συμφωνήσω και εγώ, η νέα κατεύθυνση ειναι θολή. Ουτε η Ευρώπη έχει βρεί ακόμα μια φόρμουλα σταθεροποίησης του Ευρώ, ούτε η Αμερική έχει εξυγιάνει κάποιες πρακτικές trading, όπως υποσχέθηκε ο Ομπάμα. Χρειάστηκε η κατάρρευση του 2008 για να απαγορευτεί η πρακτιή του short selling, που έδινε κίνητρα σπεκουλαρίσματος "προς τα κάτω".

    Αυτό που λές ειναι σωστό. Μερικοί άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να αναστατώσουν το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα, γιατί το ξέρουν απο μέσα, και καταλαβαίνουν τις δυναμικές του.

    Θα αναφέρω σαν παράδειγμα τον που παρότι είναι γνωστόταος σπεκουλαδόρος έχει γράψει και βιβλία προειδοποιώντας τις κυβερνήσεις του κόσμου πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος έρχεται απο ανθρώπους σαν κι αυτόν, τις παγκοσμιες αγορές! Είναι μια καταπληκτική εξομολογηση μιας ελιτίστικης σκέψης που δεν έχει πρόβλημα να δαχτυλοδείξει ακόμα και τον ίδιο της τον εαυτό.

    ReplyDelete
  20. Φίλε vassper συμφωνώ. Πρέπει να θεσπίσουμε μηχανισμούς ελέγχου των χρηματοπιστωτικών προιόντων και της χειραγώγισης των αγορών. Οπως λέω και πιο πάνω, κάτι τέτοιο υποσχέθηκε αρχικά και ο Ομπάμα, αλλά ακόμα το περιμένω. Και όσο πάμε προς τις μικρές χώρες και τα μικρά χρηματιστήρια οπου οι μηχανισμοί είναι ακόμα πιο ανύπαρκτοι, τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα. Στην περίπτωση της Ελλάδας για παράδειγμα, ποτέ δεν θα μάθουμε τί χρήματα κλέφτηκαν απο τα ασφαλιστικά ταμεία και επενδύθηκαν για προσωπικά ατομικά οφέλη. Τα ελληνικά λαμόγια ήξεραν πολύ καλά τί έκαναν.

    ReplyDelete
  21. Φίλε Abban συμφωνώ απόλυτα.

    Ο δυτικός κόσμος αποβιομηχανοποιήθηκε μέσα απο την παγκοσμιοποίηση που ο ίδιος προκάλεσε. Απέμεινε έτσι μια οικονομία υπηρεσιών (service economy), και ενα μοντέλο κατανάλωσης που και αυτό κορέστηκε. Το πιο δημιουργικό κομμάτι του ανθρώπινου δυναμικού της Αμερικής κατευθύνεται σήμερα προς τα financial services, δημιουργώντας μέσω του σπεκουλαρίσματος μόνον λογιστικό πλούτο, δηλαδή αέρα.

    ReplyDelete
  22. Φίλε Locus μήπως εννοείς synthetic CDOs? (CDOs που έχουν ένα σωρό διαφορετικό debt από πίσω όπως CDSs ,Mortgages, Credit card loans etc).
    Κοίτα έχοντας δουλέψει πάνω από 10 χρόνια σε εταιρείες στη Wall Street φτιάχνοντας trading apps στο software development κομμάτι αλλά πάντα με κεντρικό σημείο αναφοράς το business κομμάτι,συμφωνώ σε μεγάλο βαθμό ότι πολλοί τύποι με MBA πτυχία από Ivy Leagues σχολεία (κυρίως Harvard) είναι πολύ ατμός και λίγο ουσία. Μάλιστα πολύς κόσμος από το χώρο των θετικών επιστημών που έχει κατακλύσει όλες τις εταιρείες στη Wall τους βλέπει ως εντελώς άχρηστο κομμάτι ειδικά αν ασχολούνται με το trading. Πιάνεσαι πάντως με πολλά στο άρθρο σου και νομίζω ότι το MBA αυτό καθεαυτό όπως και οι απόφοιτοί αυτών των σχολείων ίσως συγκυριακά να είναι υπεύθυνοι για μερικά από αυτά τα φιάσκα που αναφέρεσαι αλλά δε έχω την αίσθηση ότι έχουν παίξει τόσο μεγάλο ρόλο σε όλα. Μιλάω πάντα για τη Wall Street. Ειδικά γιατί όπως και συ λες το MBA δεν αναπτύσει έναν στενό συγκεκριμένο χώρο δεξιοτήτων αλλά είναι ένα πρόγραμμα λίγο απ'όλα και κάθε σχολείο δίνει έμφαση σε κάτι διαφορετικό. Το κοίταξα προσωπικά ως πιθανότητα και έδωσα πριν μερικά χρόνια το GMAT. Μίλησα με απόφοιτους και πήγα και σε μία παρουσίαση του προγράμματος του Columbia Business School. Συνειδητοποίησα μερικά πράγματα σχετικά με την περίπτωση τη δική μου:
    1. Όπως και συ λες, είναι ένα γενικό πρόγραμμα χωρίς να δίνει έμφαση σε κάποιο ιδιαίτερο πεδίο των επιστημών
    2. Δεν αξίζει να το κάνεις part time
    3. Δεν αξίζει να το κάνεις σε σχολείο που δεν είναι στα top 10 στο χώρο.
    4. Το πιο σημαντικό "θετικό" του και για να έχει νόημα η πολύ μεγάλη επένδυση που κάνεις (κοστίζουν πολύ), είναι η πρόσβαση που σου δίνει στο "club" των αποφοίτων του στον επαγγελματικό στίβο. Γι'αυτό το λόγο ισχύει το νο 3 από πάνω. Με το που παίρνεις ένα ΜΒΑ από Harvard,UPenn, Stanford, MIT κλπ έχεις βασικά πρόσβαση σχετικά πιο εύκολα στις εταιρείες που έχουν κατακλειστεί από αποφοίτους αυτών των σχολείων.

    Σχετικά με τη Wall Street είναι γεγονός επίσης ότι για κάθε congressman υπάρχουν 5 wall street lobbyists στην Ουάσινγκτον. Είναι χαρακτηριστικό πχ το video (το συνιστώ στο σύνολό του) του PBS από την εκπομπή <a href="http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/warning/view/>Frontline</a> που περιγράφει πώς κανείς δεν ήθελε να σταματήσει το πάρτυ που περιγράφεις και πώς αντιστάθηκαν στην Brooksley Born (και την παραιτήσαν ) που είχε βάλει ο Κλίντον τότε επικεφαλή της εποπτικής επιτροπής Commodities and Futures. Η κυρία είχε καταλάβει πάνω από 10 χρόνια πριν το 2008 τον τεράστιο κίνδυνο με τα Over the counter παράγωγα όπως τα CDSs και τον συστημικό κίνδυνο υπό το φόβο του οποίου βασικά αναγάστηκαν να κάνουν bailout την AIG αλλά και τις κρατικές ας μην το ξεχνάμε, Fanie Mae και Fredie Mac. Το '99 είχαν ήδη αναγκαστεί σε private bailout της LTCM πολύ δημοφιλές Quant Hedgefund στη διοίκηση του οποίου υπήρχαν ο Merton και ο Scholes νομπελίστες οικονομικών (μαζί με τον Meriwether της πρώην Solomon). Η Brooksley Born μέσω του CFTC ήθελε να ρυθμίσει αυτή την αγορά. O Greenspan και η ομάδα του (μερικούς τους επέλεξε και ο Ομπάμα δυστυχώς πχ Larry Summers) κατάφεραν να στρέψουν το κονγρέσσο εναντίων της και παραιτήθηκε. Πείσθηκαν (όχι με δόλο απαραίτητα, πολλοί απλά δεν καταλαβαίνουν τίποτα από όλ'αυτά) ότι θα έκανε τεράστιο κακό στην οικονομία αυτός ο έλεγχος. Τώρα προσπαθούν να ξανα-αναστήσουν το ρόλο του CFTC. Είναι πολλά τα λεφτά.

    ΥΓ1 Επίσης νομίζω "σχολή του Σικάγο" αναφέρεται κυρίως στους οικονομολόγους του πρόγραμματος οικονομικών του πανεπιστημίου του Σικάγο και όχι τόσο στο ΜΒΑ πρόγραμμα.
    ΥΓ2. Συγνώμη για το αντίστοιχα τεράστιο σχόλιο!

    ReplyDelete
  23. Ξανά το σχόλιο καθότι ξέχασα το όνομα!

    Θα αναφέρω σαν παράδειγμα τον George Soros που παρότι είναι γνωστόταtος σπεκουλαδόρος έχει γράψει και βιβλία προειδοποιώντας τις κυβερνήσεις του κόσμου πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος έρχεται απο ανθρώπους σαν κι αυτόν, τις παγκοσμιες αγορές! Είναι μια καταπληκτική εξομολογηση μιας ελιτίστικης σκέψης που δεν έχει πρόβλημα να δαχτυλοδείξει ακόμα και τον ίδιο της τον εαυτό

    ReplyDelete
  24. Φίλε manblogg-

    Πρώτα οι διορθώσεις
    (1)Nαι, synthetic CDOs εννοώ.

    (2)Σωστά η σχολή του Σικάγου είναι οικονομική σχολή και όχι ΜΒΑ.

    Ελπίζω όμως να ήμουν λίγο σαφής, δεν εννοώ πως όλη η κατάρρευση του συστήματος οφείλεται σε ΜΒΑ τυπάδες, κυρίως όμως εκτός Αμερικής, οι πρωταγωνιστές των αγορών, τραπεζών και κυβερνήσεων τείνουν να είναι τύποι με "λίγο απ' όλα" ταλέντο, λίγο οικονομικά, λίγο finance, λίγο μάνατζμεντ, λίγο επικοινωνία. Και περισσότερο ημιμαθείς θα έλεγα.

    Συμφωνώ με τα 4 σημεία σου. Μόνον σε ενα πολύ καλό σχολείο αξίζει να κάνεις ένα ΜΒΑ, ενας φίλος μου που τέλειωσε το Columbia Business School, του κόστισε πάνω απο 120 χιλιάδες και η επένδυση δεν είναι και σίγουρη. Δίνει όμως πρόσβαση στην αγορά εργασίας.

    Στην ομάδα που κατέκλυσε τον κόσμο ανακατεύοντάς τον, βάζω και τα διάφορα PhDs, αμφιβόλου κι αυτά προελεύσεως. Γεμίσαμε και απο doctors. Και καθότι στις μικρές κυρίως χώρες είσαι ό,τι δηλώσεις, μαθαίνουμε για παράδειγμα πως ο Dr. Δρούτσας, υπουργός εξωτερικών, ίσως και να μην είναι καθόλου (τυπικά τουλάχιστον) doctor, στον δε χώρο του ελληνικού trading δεν υπάρχουν ούτε πιστοποιηικά αμερικανικού series 7, ούτε τίποτα. Ηξερα εναν ασφαλιστικό υπάλληλο που επένδυε στο χρηματηστήριο.

    Εξαιρετικότατο το βίντεο του PBS που αναφέρεις, και ομολογώ πως οι πληροφορίες περί της περίπτωσης Brooksley Born μου ήταν άγνωστες και σε ευχαριστώ. Θα ερευνήσω περαιτέρω.

    Το aggressive banking της Ευρώπης δείχνει κατα μένα μια αμερικανική μίμηση, ειναι αντίτυπο της νοοτροπίας short term profits που ξεκίνησε στην Αμερική. Και ούτε ξέρουμε βέβαια ποιά είναι η κατάσταση και των ελληνικών τραπεζών, οι οποίες παρότι λένε πως είναι ασφαλείς και έχουν περάσει και stress tests, εντούτοις ζητάνε κι αυτές κάμποσα δίς για τόνωση.
    Ειδικά στην ελληνική περίπτωση φίλε manblogg, τα έχω χάσει εντελώς. Δεν έχω ιδέα τί είναι αλήθεια και τί ψέμα.

    Ευχαριστώ και πολλούς χαιρετισμούς.

    ReplyDelete
  25. Ένα άλλο παλιό αστέρι στο κόσμο των MBA είναι ο Michael Milken.

    http://en.wikipedia.org/wiki/Michael_Milken

    Το 1990 καταδικάστηκε για felony, και μάλιστα 98 counts. Έμεινε στη φυλακή λιγότερο από δύο χρόνια (!!!) και μετά δίδασκε στο MBA του UCLA!!! Ναι, αν είναι δυνατόν!

    Τελικά έγινε πολύς θόρυβος και σταμάτησε να διδάσκει. Μόνο και μόνο επειδή έγινε μεγάλο θέμα στην τηλεόραση, αλλιώς δεν υπήρχε πρόβλημα. Να σημειώσω ότι το UCLA Anderson School of Management είναι από τα κορυφαία του είδους. Οπότε, καταλαβαίνετε ... ο χώρος αυτός δεν έχει ενδοιασμούς...

    ReplyDelete
  26. Ασχετο αλλά έχει πλάκα. Υπάρχει ένας τύπος που λέγεται Βαγιωνάς και είναι βουλευτής. Αυτός ο τύπος λοιπόν την είδε ξαφνικά οικονομικός αναλυτής του μνημονίου, και αποφάσισε να αρθρογραφήσει σε site οικονομικού περιεχομένου και να κατακεραυνώσει το μνημόνιο.

    Δημοσίευσε λοιπόν μία βαθυστόχαστη αναλυση με τίτλο "Οι υπουργοί της κυβέρνησης δικαιώνουν σήμερα την ΝΔ", και ενώ υποθέτω περίμενε σχόλια του τύπου "μπράβο μεγάλε ωραία τα λες" έφαγε τέτοιο χέσιμο απο τους σχολιαστές που θα κάνει καιρό να μας προσφέρει την επόμενη ανάλυσή του.

    Εδώ.

    ReplyDelete
  27. Eξαιρετική ανάλυση Λόκους...Μπορεί να σου πήρε πολύτιμο χρόνο αλλά με κάτι τετοια..μενεις στην Ιστορία!Εξαιρετικά και τα σχόλια...Θα επανέλθω...

    ReplyDelete
  28. “Αν θέλεις και ενδιαφέρεσαι, αυτή μου την σκέψη την αναπτύσσω εδώ.

    http://locuspublicus.blogspot.com/2007/10/blog-post.html”

    Αγαπητέ Locus, με ενδιαφέρει το θέμα. Και γενικά με τις περισσότερες απόψεις σου συμφωνώ, αλλά όχι με το παραπάνω κείμενο! Είναι πολύ πεσιμιστικό, αλλά κυρίως πολύ μονόπλευρο.

    Κατ΄ αρχήν το να συμβεί κάτι τυχαία δεν προσδιορίζει ότι είναι και εύκολο να εξαφανιστεί. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη Θεωρία της Εξέλιξης το μάτι των έμβιων ζώων είναι ένα γεγονός τυχαίο. Δεν γίνεται όμως να επιστρέψουμε στην εποχή που όλα τα έμβια ζώα ήταν χωρίς μάτια.

    Ομοίως, πολλά από τα βήματα της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους ήταν τυχαία. Όμως μια συνολική επιστροφή προς τα πίσω δεν έχει πολλές πιθανότητες. Για παράδειγμα, το πέρασμα από την εποχή του χαλκού στην εποχή του σιδήρου. Τοπικά κάποιες κοινωνίες ίσως να πήγαν πίσω, να “ξέχασαν” τον σίδηρο και να επέστρεψαν στο χαλκό. Συνολικά όμως όχι. Δεν θα είχε νόημα να πούμε ότι σαν ανθρώπινο είδος θα επιστρέψουμε αύριο στην εποχή του χαλκού.

    ReplyDelete
  29. Επίσης στην ανάλυσή σου δίνεις μεγάλο βάρος στον αγροτικό τομέα. Αυτό όμως ιστορικά δεν είναι το μοναδικό κριτήριο, κάθε άλλο. Υπάρχουν πολλά άλλα πράγματα, ας πούμε το εμπόριο. Η Βενετία δεν είχε ποτέ αγροτική παραγωγή.

    Και κυρίως υπάρχουν η επιστήμη και η τεχνολογία, που συγκριτικά είναι πανίσχυρες σε σχέση με οτιδήποτε άλλο.

    Και δεν μιλώ μόνο για τη σύγχρονη εποχή. Η Μεσοποταμία κάποιες χιλιάδες χρόνια πριν ήταν πολύ πλούσια με άφθονο φαγητό και αγροτική παραγωγή. Κατέρρευσε από την τεχνολογία που λεγόταν “ιππικό”. To εξαιρετικό βιβλίο του John Keegan: A History Of Warfare εξετάζει πως οι διάφορες τεχνολογίες (που περιλαμβάνουν και logistics και στρατηγική και τακτική) επηρέασαν τους πολέμους.

    Η εντύπωση που έχω είναι ότι μάλλον ισχύει το αντίθετο από αυτό που λες: οι αγροτικές κοινωνίες, όσο πλούσιες και αν γινόντουσαν, απλώς κατέληγαν χοντρές και δυσκίνητες και έχαναν το παιχνίδι. Δηλαδή ποτέ ο αγροτικός πλούτος δεν οδήγησε σε κοινωνική βελτίωση ή επιστημονικές ανακαλύψεις. Σε κάθε κοινωνία το αγροτικό κομμάτι ήταν πάντα το πιο οπισθοδρομικό και το πιο "κοιμισμένο". Η μεσαία τάξη δεν δημιουργήθηκε από την αγροτική, αλλά μάλλον *παρά* την ύπαρξη της αγροτικής.

    ReplyDelete
  30. Τέλος, πολύ μεγάλο ρόλο στη δημιουργία της μεσαίας τάξης έπαιξε και ο Διαφωτισμός. Οι ιδέες του καθόρισαν σε πολύ σημαντικό βαθμό την εξέλιξη των δυτικών κοινωνιών.

    Και ίσως ένα από τα σημαντικά προβλήματα της μεσαίας τάξης σήμερα είναι ότι βαθμιαία οι δυτικές κοινωνίες απομακρύνονται από τον Διαφωτισμό. Ειδικά στην Αμερική, φαίνεται να έχουν παγιωθεί διάφορες απλοϊκές μορφές “βλακώδους” μυστικισμού, από το διάφορες παραλλαγές New Age μέχρι τους φονταμενταλιστές χριστιανούς. Και βεβαίως όλο το “κίνημα” Think Positive.

    Μου έκανε τρομερή εντύπωση το βιβλίο Smile or Die: How Positive Thinking Fooled America and the World της Barbara Ehrenreich. Ποτέ πριν δεν είχα φανταστεί ότι το Think Positive είναι ακόμη ένα όπλο στα χέρια της Wall Street!!!

    ReplyDelete
  31. Τούτων δοθέντων περί MBA και των μαγικών τους καθώς και της διάχυτης απαισιοδοξίας ή αβεβαιότητας για το αύριο,

    κάνοντας το συνήγορο του "αριστερού" διαβόλου
    μήπως έρχονται ιδεολογικοπολιτικές αλλαγές;

    ή έντονες κοινωνικές ή και διεθνείς συγκρούσεις;

    μήπως δικαιωθούν οι "αγωνιζόμενοι" να αλλάξουν το σάπιο σύστημα;
    μήπως το σύστημα γίνει πιο συντηρητικό πιο φοβικό;
    μήπως οι λαοί αγανακτήσουν με τον καπιταλισμό ως έχει και ακολουθήσουν διάφορους λαϊκιστές-σωτήρες;
    Τι δείχνει η πυξίδα; Υπάρχει φάρος;
    Αισθητήρας έστω;

    ReplyDelete
  32. @ xristakis

    Γράφω μόνο και μόνο για να σχολιάσω το:
    "Κατ΄ αρχήν το να συμβεί κάτι τυχαία δεν προσδιορίζει ότι είναι και εύκολο να εξαφανιστεί. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη Θεωρία της Εξέλιξης το μάτι των έμβιων ζώων είναι ένα γεγονός τυχαίο. Δεν γίνεται όμως να επιστρέψουμε στην εποχή που όλα τα έμβια ζώα ήταν χωρίς μάτια.
    Ομοίως, πολλά από τα βήματα της εξέλιξης του ανθρώπινου είδους ήταν τυχαία. Όμως μια συνολική επιστροφή προς τα πίσω δεν έχει πολλές πιθανότητες. Για παράδειγμα, το πέρασμα από την εποχή του χαλκού στην εποχή του σιδήρου. Τοπικά κάποιες κοινωνίες ίσως να πήγαν πίσω, να “ξέχασαν” τον σίδηρο και να επέστρεψαν στο χαλκό. Συνολικά όμως όχι. Δεν θα είχε νόημα να πούμε ότι σαν ανθρώπινο είδος θα επιστρέψουμε αύριο στην εποχή του χαλκού."


    Κατ' αρχήν δεν μπορώ (προσωπικά) να δεχθώ την ύπαρξη του τυχαίου χωρίς να υπάρχει κάποια προϋπόθεση (και αυτό το "προϋπόθεση" εγείρει άλλα θέματα προς συζήτηση αλλά δεν είναι της παρούσης).

    Εξηγούμαι: Δεν θα μπορούσαν οι "αόματοι" οργανισμοί να αναπτύξουν μάτια χωρίς να τα χρειάζονται.
    Υπήρχε η προϋπόθεση-ανάγκη για καλύτερη ανίχνευση του περιβάλλοντος με σκοπό την καλύτερη επιβίωση και έτσι, μετά ίσως από πολλούς τυχαίους συνδυασμούς της φύσης, "έκατσε" ένας σχηματισμός που ήταν το πρόδρομο μάτι. Και το μάτι εξελίχθηκε σε κάθε είδος ανάλογα με τις ανάγκες (άρα προϋποθέσεις) επιβίωσής του.

    Με τον αντίστροφο τρόπο (έπαψε να υπάρχει η ανάγκη), πολλά όργανα ή στοιχεία των έμβιων όντων υπέστρεψαν (π.χ. η ουρά μας ή τα δόντια μας για να μην μπούμε σε περισσότερες λεπτομέρειες που αφορούν σε κυτταρικούς σχηματισμούς και οργανώσεις).

    Κατ' αναλογία και εντελώς ως σχήμα λόγου, θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε σε μια εποχή του χαλκού (ή και χειρότερα αν τα κάνουμε τελείως μπάχαλο).
    Αν π.χ. φτάναμε κάποια στιγμή να μην είμαστε σε θέση να εξορύξουμε ή ακόμα και να επεξεργαστούμε το σίδηρο (που σημαίνει ότι θα έχουν προηγηθεί μεγάλες καταστροφές), ίσως ο χαλκός να αποτελούσε μια εναλλακτική (σχηματικά μιλάω διότι στην εποχή του χαλκού ήταν άλλες οι συνθήκες).

    Εν πάση περιπτώσει, για μένα δεν υπάρχει το "αυθύπαρκτο τυχαίο". Δεν έχει νόημα. Πάντα υπάρχει μια προϋπόθεση (άρα κάτι ή κάποιος συνδυασμός που έχει προηγηθεί).

    ΥΓ
    Sorry για το off topic και τη νυχτερινή μακρηγορία-αμπελοφιλοσοφία.

    ReplyDelete
  33. Είδα μετά το τέλος της ημέρας το δημοσιογραφικό ντοκυμαντέρ που παραθέτει ο φίλος manblogg. Είναι καταπληκτικό. Το συνιστώ σε όλους.

    http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/warning/view/

    ReplyDelete
  34. Xristaki,
    Τον θυμάμαι τον Michael Milken αν και δεν ήξερα την μετεξέλιξή του. Πολλοί άνθρωποι των επιχειρήσεων μεταπηδούν στα πανεπιστήμια. Είναι πιο ξεκούραστο, και προσδίδει και κύρος!

    ReplyDelete
  35. Yosmite,
    Σκέτη απόλαυση το άρθρο και κυρίως τα σχόλια. Ο φουκαράς ο Βαγιωνάς βγήκε με επιχειρηματολογία καφενείου να μιλήσει σε σοβαρούς αναγνώστες. Τέτοιο χέσιμο δεν έχω ξαναδεί! Ρε τον φουκαρά.

    ReplyDelete
  36. Ευχαριστώ φίλε, squarelogic αν και δεν νομίζω να μείνω και στην Ιστορία. Στο θα μείνω μέλλον μέχρι να μας σβήσουνε, ή μας κλείσουνε. Το κάνω όμως απο μεράκι. Αυθόρμητα. Νάσαι καλά.

    ReplyDelete
  37. Φίλοι Χristaki και A.A.T.
    Ωραία η συζήτηση αλλά δεν μπορώ να συσχετίσω την ιστορική εξέλιξη των ανθρώπων με κάποιον βιολογικό παραλληλισμό, ούτε και αναφέρομαι σε κάποια κοινωνική επαναφορά σε κάποια εποχή του χαλκού. Αναφέρομαι σε εξασθένηση της δύναμης της μεσαίας τάξης, και πιθανή εξαφάνισή της.

    Το κείμενό μου ειναι μια ιστορική θεώρηση προς συζήτηση και τίποτα αλλο. Δεν έχω την διάθεση να υποστηρίξω δογματικά μια ιστορικη θεώρηση (ούτε των άλλων, ούτε και την δική μου), γιατί η Ιστορία πάντα γράφεται μέσα απο ενα πρίσμα θεώρησης. Δεν υποννοώ δηλαδή οτι εγώ ξέρω κάτι που οι άλλοι δεν το βλέπουν και πρέπει να το δεχτούν.

    Εντούτοις βλέπω μια σταδιακή αναδίπλωση της Ιστορίας, που ξεκινά απο το αγροτικό στάδιο, πηγαίνει σε ενα άλλο μοντέλο μικρού πλούτου, κατόπιν σε ενα πιο μεγάλο στάδιο εμπορίου, μέχρι στα σημερινά πολύπλοκα συστήματα. Απο το αγροτικό στάδιο πέρασαν όλοι, ακόμα κι η Βενετία που παρόλο που κάποτε μετεξελίχθηκε σε λιμάνι εμπορίου, εντούτοις ήταν μέρος του ίδιου πληθυσμιακού συνόλου της ιταλικής χερσονήσου που ξεκίνησε απο την γή. Είναι σαν να λέμε πως το Σίλικον Βάλλει που ειναι καπιταλιστικά πολύ ανεπτυγμένο, δεν αποτελεί ιστορική συνάρτηση της ευρύτερης Αμερικής η οποία μέχρι πρόσφατα ήταν πολύ αγροτική.

    Ούτε υποστήριξα πως ο αγροτικός πλούτος οδήγησε σε κοινωνικές βελιώσεις και επιστημονικές ανακαλύψεις. Γνωρίζω και συμφωνώ πως σε κάθε κοινωνία το αγροτικό κομμάτι ήταν πάντα το πιο οπισθοδρομικό και το πιο "κοιμισμένο".

    Μίλησα απλά για ενα στοιχειώδες πλεόνασμα πλούτου που ξεκίνησε να συσσωρεύεται απο τον αγροτικό τομέα, και καθώς συνεχίστηκε, ο πλούτος αυξήθηκε στα μετέπειτα στάδια (εκεί έγιναν οι κοινωνικές βελιώσεις και επιστημονικές ανακαλύψεις).

    Κατα μένα ο Διαφωτισμός δεν έπαιξε ρόλο στην ιστορική δημιουργία της μεσαίας τάξης, αλλά μόνον στο συγκεκριμένο πολιτιστικο στίγμα της Ευρώπης, σαν ξεχωριστή ευρωπαική συνείδηση. Μόνον ο πλούτος οδήγησε στην δημιουργία της μεσαίας τάξης. Η Ευρώπη δεν είχε μεσαία τάξη πρίν την Βιομηχανική Επανάσταση. Και η Κίνα άρχισε να αποκτά τάξη μόνον όταν συσσώρευσε κάποιο πλούτο, και χωρίς Διαφωτισμό.

    Προς χάριν συζήτησης βέβαια όλα αυτά. Κάτι που είναι και πολύ δύσκολο πληκτρολογώντας. Νάστε καλά.

    ReplyDelete
  38. Παιδιά δεν γνωρίζω τίποτα για το Positive Thinking που αναφέρετε, ούτε γνωρίζω το βιβλίο How Positive Thinking Fooled America and the World της Barbara Ehrenreich. Αν αναφέρεστε σε motivation theοries, απο τέτοια έχουμε χιλιάδες. Φυσικα θα το κοιτάξω. Νάστε καλά.

    ReplyDelete
  39. Emfortos,
    MΜ φυσικά και θα επακολουθήσουν ιδεολογικοπολιτικές αλλαγέςμ έντονες κοινωνικές και διεθνείς συγκρούσεις. Οπως πάντα στην Ιστορία. Προσωπικά δεν θα κάνω πρόβλεψη. Γιατί μπορεί να πάμε και προς τα πίσω. Στο μεταξύ κάποιοι άλλοι θα πάνε μπροστά. Η Ρωσία το 89 πήγε πίσω και έπεσε σε μαφία. Η Ελλάδα πάντως μπορεί να γίνει πολύ καλύτερη. Ας ποντάρουμε εκεί.

    ReplyDelete
  40. Οπως αναφέρθηκε και απο τον Αθεόφοβο στο σχόλιό του, πέραν της κρίσης της Ευρώπης, πολύ θα πρόσεχα και την ασιατική ανάπτυξη της Κίνας. Το λέω αυτό γιατί κατα την προσωπική μου εκτίμηση η Κίνα δεν έχει δώσει ακόμα τίποτα στα εκατομμύρια των επενδυτών της, και οι οποίοι στηριζουν την ξέφρενη ανάπτυξή της. Ολοι περιμένουν την κότα με το χρυσό αυγό να γεννήσει. Και υπάρχουν πολλές ανησυχίες αν η Κίνα μπορεί να "σπάσει" σε μια φούσκα.

    ReplyDelete
  41. Συμφωνώ μαζί σου όσον αφορά την Ευρώπη. Δούλεψα και 3 χρόνια στο επενδυτικό χώρο στην Ευρώπη στην Ελβετία. Η αίσθηση που αποκόμισα είναι ότι όσον αφορά τη ρύθμιση των αγορών, την προστασία του επενδυτικού κοινού, την αποδοτικότητα των χρηματιστηριακών συστημάτων τα πράγματα είναι ας το πούμε ευγενικά , λιγότερο ανεπτυγμένα σε σχέση με την Αμερικάνικη αγορά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ένα πολύ επιθετικό short squeeze που έκανε η εταιρεία Porsche στο χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης το 2008 παίζοντας με τη μετοχή της εταιρείας Volkswagen πριν μερικά χρόνια. (http://norris.blogs.nytimes.com/2008/10/28/short-squeeze-2/ ) Σε μια ώριμη χρηματιστηριακή αγορά ο τρόπος που έγινε αυτό θα ήταν το λιγότερο υπό έλεγχο.
    Για την Ελλάδα η αίσθηση μου είναι ότι οι τράπεζες είναι όντως σχετικά πιο ασφαλείς από άλλες, κατά μία έννοια, διότι είναι πιο παραδοσιακές στον τρόπο που κάνουν δουλειές. Αυτό πιστεύω ισχύει, και αυτό ίσως είναι παράδοξο, διότι οι παραδοσιακές υπηρεσίες που προσφέρουν έχουν απαράδεκτα περιθώρια κέρδους σε σχέση με άλλες αγορές (αυτό εις βάρος των καταναλωτών). Επίσης δεν έχουν αναπτυχθεί τόσο στο επενδυτικό κομμάτι και το trading και έχουν πιο commercial bank/loan χαρακτήρα. Υπό μία έννοια αυτό τις βοήθησε να αποφύγουν σε μεγάλο βαθμό το σπεκουλάρισμα που κάναν τράπεζες στιν Ισλανδία ή Ιρλανδία.
    Πάντως δε θα έδινα και μεγάλη αξία στα λεγόμενα stress tests χωρίς να ξέρουμε τι ακριβώς τεστάρισαν. Ας μην ξεχνάμε ότι σε μια περίοδο κρίσης όπως αυτή που περνάμε τώρα τα stress tests τείνουν να είναι υπερβολικά αισιόδοξα σε σχέση με την πραγματικότητα. Όπως αυτά που κάνανε για τα CDOs πριν σκάσουν στα μούτρα τους. Τα μοντέλα είχαν υπολογίσει αν θυμάμαι καλά ένα maximum default ratio στις μονάδες που απάρτιζαν το CDO 8-12% και όταν η πραγματικότητα χτύπησε την πόρτα αυτό αποδείχθηκε ότι ήταν 30-40%.

    ΥΓ Αν ενδιαφέρεσαι να πάρεις πάντως μια ιδέα για το υπό διαπραγμάτευση ποσό Credit Default Swaps στα Ελληνικά ομόλογα (και όποιος άλλος από τους αναγνώστες σου) http://www.dtcc.com/products/derivserv/data_table_i.php?tbid= εδώ είναι μια λίστα με τα καθημερινά στατιστικά στις αγοραπωλησίες CDSs . Διάλεξε το table 6 και ψάξε για Hellenic Republic. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν ανοιχτά παράγωγα ασφαλίστρων κινδύνου ονομαστικής αξίας 82.8 δισεκατομμύριον δολαρίων.
    ΥΓ2. Εφόσον βρήκες ενδιαφέρον το “Warning” στο PBS σου συστήνω αν δεν το έχεις ανακαλύψει ήδη και τη συνέχεια στο «Inside the meltdown” http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/meltdown/view/?utm_campaign=viewpage&utm_medium=grid&utm_source=grid
    ΥΓ3. Προσπάθησα να κάνω τουλάχιστον 4 φορές ποστ αυτό το κείμενο στα σχόλια αλλά ο blogger έκανε crash κάθε φορά. Αν δουλέψει τώρα έχω απλά αφαιρέσει τα html tags από τα links κάτι το οποίο δούλευε παλιά.

    ReplyDelete
  42. Νομίζω ότι έχει όριο στο πλήθος των λέξεων στα σχόλια. Και σε μένα κράσαρε και έκοψα το κείμενο σε πιο μικρά κομμάτια και πέρασε. Δυστυχώς δεν βγάζει κάποιο μήνυμα ότι "ξεπεράσατε το όριο ΧΥΖ χαρακτήρες".

    Τα λινκ δουλεύουν.

    ReplyDelete