Γεωγραφικά και πολιτιστικά περικυκλωμένη απο μεγάλες χώρες με υπέρογκους εθνικισμούς και υπέρμετρες φιλοδοξίες, η μικρή και οργανωμένη Ολλανδία - εξίσου υπερήφανη αλλά σιωπηλή, επέλεξε εναν δρόμο που πάντα θαύμαζα, και προσπάθησα νοητά να μεταφέρω και ως συμπεριφορά στη ζωή μου.Αντί να ωρύεται ανταγωνιστικά για τη γλώσσα της, τον δικό της εθνικισμό και ύπαρξη, και τη δική της σπουδαιότητα στο κόσμο, η Ολλανδία (δηλαδή οι Ολλανδοί), ρούφηξαν απο τους Γάλλους, τους Αγγλους και τους Γερμανούς, ό,τι μπορούσαν που ήταν χρήσιμο σε γνώσεις, έμαθαν τις γλώσσες τους, και σχεδίασαν τη ζωή τους πάνω σε σύγχρονες βάσεις δημιουργίας, γνώσης και ανταγωνισμού. Διατηρώντας ταυτόχρονα και τους δικούς τους συμβολισμούς, τη δική τους στριφνή γλώσσα, τη δική τους υπερηφάνεια, διαφορετικότητα και αξιοπρέπεια.
Εζησα κάποτε κοντά τρία χρόνια σ' αυτη τη χώρα, και την αγαπώ σαν δικό μου τόπο. Πολύτιμες οι αναμνήσεις που κουβαλώ μαζί μου, νοσταλγικές και καθοριστικές στιγμές της εφηβείας. Ναί, πολλά άλλαξαν απο τότε, ήρθαν και εκεί προβλήματα, κίνδυνοι και φόβοι, αλλά η παλιά ολλανδική ρήση που πρωτόμαθα όταν έφτασα εκεί, είναι ακόμα αληθινή. "Ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο, και ο Ολλανδός την Ολλανδία".Εγραψα κάποτε και ενα ολλανδικό λεξικό καθώς μάθαινα τη γλώσσα της, και σήμερα έχω ξεχάσει πολλά που προσπαθώ να ξαναθυμηθώ. Γιατί έχω ανάγκη αυτές τις αναμνήσεις. Η ανάγνωσή μου τώρα είναι ενα ολλανδικό λεξικό 40 χιλιάδων λέξεων, που το διαβάζω σχολαστικά απο το άλφα μέχρι το ωμέγα. Και όλα ευτυχώς επιστρέφουν.
Εκεί που κάποτε είμασταν εμείς, οι πρώτοι ίσως έλληνες που ανακάλυψαν σαν φοιτητές τη μικρή υγρή χώρα, βρίσκονται σήμερα άλλοι. Χαίρομαι γι αυτό. Και το σπουδαίο πανεπιστήμιο που στα μαθήματά του θεωρούσε κάποτε δεδομένη την γνώση της γερμανικής γλώσσας, σήμερα προσφέρει τα μεταπτυχιακά του προγράμματα στα αγγλικά. Για νάρθουν παιδιά απ' όλο τον κόσμο. Γιατί η γνώση ειναι παγκόσμια και μεγάλη, ενώ η Ολλανδία και η γλώσσα της μικρή. Είναι ενα επίπεδο σκέψης που θεωρώ ανώτερο και πολύ προχωρημένο. Ο καλύτερος τρόπος να προστατεύσεις τη γλώσσα σου, είναι να μάθεις τέλεια τις γλώσσες όλων των άλλων.
Τον Μάιο του 2008, μια μικρή φωτιά που ξεκίνησε απο κάποια καφετέρια, πυροδότησε μια μεγάλη πυρκαγιά που κατέστρεψε ολοσχερώς το μοντέρνο κτίριο της Αρχιτεκτονικής σχολής του Ντέλφτ, καταστρέφοντας μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης του, και τεράστιες συλλογές σχεδίων, βιβλίων και πολιτιστικών στοιχείων. Ηταν μια καταστροφή ανυπολόγιστη. Με χαρά πληροφορούμαι πως σήμερα (μέσα απο εναν διαγωνισμό), ενα καινούργιο και μοντέρνο κτίριο θα χτιστεί στη θέση εκείνου που κατεδαφίστηκε, παίρνοντας μαζί του και σωρεία αναμνήσεων για όλους εκείνους που πέρασαν τις πόρτες του.Delft University
Locus Publicus - Delft
Pictures of Delft
Πολύ ωραίο το κείμενο, και διδακτικό. Ίσως κάπου να μπορούμε να διακρίνουμε τους εαυτούς μας, με μια διαφορά όμως: ως Έλληνες, πολύ εύκολα τείνουμε να αποτινάξουμε από πάνω μας (ή κάποιοι θέλουν να μας ωθήσουν προς τα εκεί) αυτό που έχουμε ως ιδιαιτερότητα, ιστορική, πολιτισμική, πνευματική, εν ονόματι μιας παγκοσμιοποίησης που θυμίζει πολτό. Είναι κρίμα να χάσουμε όσα έχουμε, που άλλοι λαοί ψάχνουν να τα βρουν "με το ντουφέκι".
ReplyDeleteΓεια σου Locus,
ReplyDeleteΚι η δική μου η σχέση με τους Ολλανδούς αγαστή. Γνωρίζω πολλούς λόγω δουλειάς. Στο Delft έχω βρεθεί δύο φορές, την πρώτη λίγο μετά την πυρκαγιά στην Αρχιτεκτονική. Μία πανέμορφη πανεπιστημιουπολη όπως ακριβώς και το Lieden.
Η Ολλανδία με έχει γοητεύσει και γι αυτό συνέχεια επιστρέφω. Τελευταία φορά έκανα τον γύρο της χώρας με το αυτοκίνητο δίνοτας ιδιαίτερη έμφαση στο βορρά και τα τεχνητά νησάκια που "κρατάνε" τη θάλασσα.
Ισως κάποτε επιστρέψω για δουλειά, αλλά όχι στην βαρετή Χάγη, εγώ θα ήθελα στο Αμστερνταμ.
Πρωτοήρθα στην Ολλανδία πριν 4 χρόνια, για να ξεκινήσω μεταπτυχιακά στο πανέμορφο, αλλά και πολύ διαφορετικό από τις πόλεις της Βόρειας Ολλανδίας, Μάαστριχτ (ή Μεστρέεχ κατά τη ντόπια διάλεκτο!) Στις σπουδές μου έκανα παρέα με Ολλανδούς, Γερμανούς, Καναδούς, Ινδονήσιους, Ούγγρους, Σλοβένους...όλες οι φυλές του Ισραήλ στο πανεπιστήμιο, αφού, πολύ σοφά, τα μεταπτυχιακά προγράμματα προσφέρονταν κατ'αποκλειστικότητα στα αγγλικά.Στ' ολλανδικό πανεπιστήμιο ήταν που έμαθα πώς να συντάξω μια καλή συνθετική εργασία, πώς να διαβάζω και να συγκρίνω διαφορετικές πηγές (και όχι πώς να παπαγαλίζω ένα και μοναδικό βιβλίο...) Οι δάσκαλοί μου, παρά το γεγονός ότι ήταν κορυφή στον τομέα τους (και το έβλεπες όταν μελετούσες συγγράματα, με τα ονόματά τους να ξεπηδούν συνέχεια στα references), εξακολουθούσαν να παραμένουν προσιτοί και κυριώς, να σε αντιμετωπίζουν σαν ίσος προς ίσο - τρανταχτό παράδειγμα ο Δάσκαλος Wiebe Bijker. (Καμία σχέση με την υπεροπτική συμπεριφορά πολλών Ελλήνων πανεπιστημιακών...)
ReplyDeleteΗ διαφορά με την Ελλάδα όσον αφορά δομές, θεσμούς και νοοτροπίες είναι πάρα πολύ μεγάλη (εως και χαώδης σε ορισμένα θέματα), αλλά είχα ήδη αποφασίσει πριν φύγω απ'την Ελλάδα ότι θα πάω με μυαλό και πνεύμα ορθάνοιχτο με σκοπό να πάρω ό,τι καλύτερο έχει να μου προσφέρει η Ολλανδία, χωρίς αγκυλώσεις και ανούσιες συγκρίσεις (κάτι που δυστυχώς είδα ότι έκαναν Έλληνες φοιτητές, με κριτική κάθε ολλανδικής ιδιατερότητας και αντίστοιχη θεοποίηση ελληνικών χαρακτηριστικών - μέχρι και χαρακτηρισμούς τύπου 'απολιτίκ' και 'πρόβατα' για τους Ολλανδούς άκουσα, επειδή δεν έχουν πολιτικές παρατάξεις τύπου ΔΑΠ/ΠΑΣΠ/ΠΣΚ στα πανεπιστήμια!).
Κάτι η φυσική μου προσαρμοστικότητα, κάτι ο Ολλανδός μου σύντροφος, άρχισα σιγά σιγά να μπαίνω στο πνεύμα της χώρας, να καταλαβαίνω πώς οι Ολλανδοί λειτουργούν και σκέφτονται...έμαθα τη γλώσσα, διάβαζα ολλανδικές εφημερίδες κάθε μέρα, ενημερωνόμουν για όλες τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στο εσωτερικό της Ολλανδίας. Κι εδώ ξεπηδούν σιγά σιγά προβλήματα...παρατηρώ ότι υπάρχει μια διαρκής άνοδος ενός κλίματος αρνητικού για τους μετανάστες (κυρίως τους μουσουλμάνους - βλέπε και μεγάλη άνοδο του μέγα κριτικού του Ισλάμ Geert Wilders στις ολλανδικές εκλογές), μια στροφή προς τα δεξιά, με πολλούς Ολλανδούς να αναπολούν τα 'παλιά καλά χρόνια' και να ζητούν επιστροφή στο φιορίνι και έξοδο απο την Ευρωπαική Ένωση, την οποία βλέπουν σαν γελαδάρη που θέλει ν'αρμέξει την ολλανδική 'αγελάδα' μέχρι τελευταίας σταγόνας..
Το κλίμα αυτό με βάζει σε σκέψεις, αλλά παρ'ολες αυτές τις μάλλον ανησυχητικές αλλαγές, μετά την αποφοίτησή μου, αποφάσισα να μείνω εδώ, γιατί παρά τις διαφορές, παρά τη νοσταλγία για την οικογένεια και τους φίλους που έμειναν πίσω, κατάλαβα πως νιώθω καλά εδώ, πως μ'αρέσει που οι Ολλανδοί σε δέχονται αν τους δείξεις πς θες να τους γνωρίσεις και να ενταχτείς στην κοινωνία τους, πως μ'αρέσει πως μπορείς να ζεις με το σύντροφό σου, είτε άντρα είτε γυναίκα χωρίς να σηκώνει κανείς βλέφαρο, πώς μ'αρεσει να βλέπω πώς από μικρά παιδιά μαθαίνουν ν'αγαπουν και να σεβονται τα ζωα και τη φυση, πως μ'αρέσει που μπορώ να φοράω ό,τι θέλω χωρίς να κατακρίνομαι επειδή δεν φοράω μάρκες ... και πως μ'αυτά και μ'αυτά, αυτή η χώρα έγινε ήδη de facto το σπίτι μου.
Προσπαθώντας να βρω δουλειά, αντιμετώπισα πολλές δυσκολίες και απορρίψεις, αλλά αρνήθηκα να το βάλω κάτω παρά τις αντίξοες συνθήκες, γιατί πίστευα και πιστεύω πως παρά την αλλαγή στο κλίμα και τη 'στροφή' των Ολλανδών προς έναν σωβινισμό πρωτύτερα άγνωστο και παράταιρο γι'αυτους, η Ολλανδία θα σε ανταμείψει αν έχεις τα κατάλληλα προσόντα, κι ας είσαι ξένος, χωρίς να χρειάζονται μέσα, 'δόντια' και άλλες ιστορίες γι'αγρίους. Μετά από 15 μήνες πεισματώδους αναζήτησης, η επιμονή μου ανταμείφθηκε: το Γενάρη ξεκινάω το διδακτορικό μου στο Ντελφτ...
Αγαπητέ κ. Παπαγιάννη καλώς ήρθατε στο μπλογκ μου. Οι Ολλανδοί δεν αντιστέκονται στην παγκοσμιοποίηση, αντίθετα συμμετέχουν βαθιά σ' αυτήν, γι αυτό και μπορούν να προστατεύσουν τα εθνικά και πολιτιστικά τους στοιχεία. Στην Ελλάδα η κυρίαρχη ιδεολογία είναι ή να ενδώσουμε στις δυναμικές της παγκοσμιοποίησης θυσιάζοντας κάθε τι το ελληνικό, η να απορρίψουμε παντελώς την παγκοσμιοποίηση υπερπροστατεύοντας τα ελληνικά μας στοιχεία. Ετσι, τελικά δεν προστατεύουμε τίποτα. Νάστε καλά.
ReplyDeleteΦίλε Νίκο βρίσκεσαι στο τέλειο σημείο. Λονδίνο. Μερικές ώρες απο Αμστερνταμ, Παρίσι, Βρυξέλλες, Γερμανία. Κομβικό σημείο για να ζήσεις, να εργαστείς και να ταξιδέψεις. Απόλαυσέ το. Ναι, η Χάγη ειναι πληκτική, γραφειοκρατική, ενώ το Αμστερνταμ είναι ζωντανό, χύππικο και φιλελεύθερο. Η Ολλανδία ειναι μοντέλο σοβαρής χώρας. Θα την επισκεφτώ ξανά την άνοιξη. Νάσαι καλά.
ReplyDeleteΑγαπητή μου Σοφία καλώς ήρθες στο χώρο μου, χαίρομαι που σε "γνώρισα" και χαίρομαι που προοδεύεις. Διάβασα προσεκτικά και το σχόλιό σου, έχεις δίκιο, όλα αυτά είναι αλήθεια, η Ολλανδία έχει φοβηθεί τα τελευταία χρόνια, και έχει πολιτικοποιηθεί επίσης πολύ. Την τριετία που εγώ έζησα εκεί, η ολλανδική πολιτική ήταν νεκρή, καμμία σπιρτάδα τότε, συνεχείς κυβερνητικοί συνασπισμοί διοικούσαν τη χώρα, εντελώς "απολιτίκ", οπως αναφέρεις.
ReplyDeleteΠριν όμως κατηγορήσουμε τους Ολλανδούς, να υπενθυμίσω πως για πολλά χρόνια, η Ολλανδία πρόσφερε στους μετανάστες της ειδικά και οργανωμένα προγράμματα γλώσσας, επαγγελματικής εξειδίκευσης και κοινωνικής προσαρμογής, που λίγες τότε ευρωπαικές χώρες είχαν θεσμοθετήσει. Και δυστυχώς, πολλοί προερχόμενοι απο τις ισλαμικές χώρες δεν μπόρεσαν να αφομοιωθούν κοινωνικά. Πολιτικοποιήθηκαν κατόπιν και οι σκληροπυρηνικοί ισλαμιστές (ειδικά μετά την 11η Σεπτεμβρίου), και φτάσαμε εκεί που φτάσαμε. Σε μία απο τις τελευταίες μου επισκέψεις στο Αμστερνταμ, έπεσα πάνω σε μια φοβερή διαδήλωση κατά του περίφημου "βίντεο", της ενημερωτικής ταινίας που οι ολλανδικές αρχές απαιτούσαν να δεί κάθε νέος μετανάστης, και στο οποίο αναφερόνταν πως η Ολλανδία είναι μια ανοιχτή κοινωνία, και πως πρέπει να υπάρχει ανοχή στους ομοφυλόφιλους, κάτι το οποίο οι ισλαμιστές καθοδηγητές απαίτησαν να αφαιρεθεί ως κοινωνική απαίτηση αποδοχής. Δεν νομίζω όμως πως η Ολλανδία έχει κάποια υποχρέωση να γίνει Σαουδική Αραβία για να ικανοποιήσει τους νεοερχόμενους. Εκεινοι έχουν την υποχρέωση να αποδεχθούν το Σύνταγμα, τους νόμου και τις συνήθειες της κοινωνίας που επισκέπτονται.
Καλή τύχη στις σπουδές σου, πάρε απο την Ολλανδία ό,τι νομίζεις πως αξίζει. Το Ντέλφτ είναι πανέμορφο. Το όνομα αυτού του μπλόγκ, Locus Publicus, οφείλεται σε ένα μπαράκι με το ίδιο όνομα στο Ντέλφτ. Θα το βρείς. Εχει τρομερή συλλογή απο μπύρες. Επαιζα εκεί κάποτε μουσική. Εξαιρετικό μπαράκι και το Beb Op, για τζάz μουσική. Νάσαι καλά.
Συνέχεια ανακαλύπτω ελληνες της Ολλανδίας, νά εδώ ενα μπλόγκ που παρακολουθώ, με καλές πληροφορίες. Είναι ενας έλληνας που πήγε στην Ολλανδία για δουλειά, και περιγράφει τις εμπειρίες του.
ReplyDeletehttp://3000meres.blogspot.com/
ω Λόκους! σε περίπου 3 βδομάδες θα είμαι εκεί!! (στα πλαίσια του annual visit που είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου να κάνω από τότε που έφυγα).. βέβαια λόγω κρίσης αυτό το annual έφτασε bi-annual-and-a-half και παλι βλέπουμε αλλά οεοε χαίρομαι πολύ! Πάω να διαβάσω το βλογ επάνω...
ReplyDelete(and my vote goes of course to R.dam) :p
Καλή επιστροφή λοιπόν Nadia μου στον ...τόπο του εγκλήματος, που σήμερα αρχίζει όπως διαβάζω να ξαναμαζεύει πολλούς έλληνες. Στο Rotteredam πήγαινα κάποτε πολύ συχνά, έμεναν εκεί πολλοί φίλοι. Εκανα και ψώνια βέβαια σε κάτι Τούρκους και Μαροκινούς που είχαν μπαχαρικά άγνωστα τότε στους Ολλανδούς. Θα γνωρίζεις υποθέτω πως το τραινάκι σε πάει απο Ρόττερνταμ στο Ντέλφτ σε 15 λεπτά. Κάνε λοιπόν και μια επίσκεψη στη παλιά μεσαιωνική πόλη. Ξέρω πως σου αρέσει η αρχιτεκτονική, και η πόλη είναι ενα αληθινό μουσείο. Τις ευχές μου.
ReplyDeleteΑχ Λόκους, το τρένο αυτό για κάποιο διάστημα το έπαιρνα χαράματα μέσα στη νύχτα από το Ρότερνταμ για να πάω να κάνω μάθημα στο κτίριο της φωτογραφίας επάνω. Το σουρεάλ ήταν όταν μπήκα στην τάξη πρώτη φορά και διαπίστωσα ότι όλοι οι μαθητές είναι Ολλανδοί, μετά μπήκε ο καθηγητής και ήταν Έλληνας από τον τόπο μου κιόλας (!), που όμως κανονικά διδάσκει στην πόλη που μένεις εσύ τώρα... τρέχα γύρευε..
ReplyDeleteΑπό αυτό το μάθημα (μόνο ένα χρειάστηκε να πάρω εκεί ..δυστυχώς) κρατάω ότι αν και εγώ και ο καθηγητής ήμασταν οι μόνοι δύο που δεν μιλούσαμε ολλανδικά, ποτέ μα ποτέ δε νοιώσαμε άβολα, δηλαδή ας πούμε μας χώριζε σε ομάδες εργασίας πχ των 5 ατόμων και πολύ φυσιολογικά οι άλλοι 4 που είχα στην ομάδα μιλούσαν αγγλικά ακόμη και μεταξύ τους επειδή ήμουν μπροστά, μάλιστα παρά και του χαρακτήρα μου (εεε στην αληθινή ζωή είμαι ήσυχη και ντροπαλή και κάθομαι γωνία συνήθως), θα μου μείνει μάλιστα αξέχαστο όταν σε μια εργασία που δεν μπορούσα να ανταπεξέλθω λόγω φόρτου μαθημάτων στο άλλο πανεπιστήμιο, μου είπαν να πάω να ξεκουραστώ και την άλλη μέρα πριν το μάθημα μου είχαν στείλει το πρότζεκτ τελειωμένο για να μην νοιώσω εκτός όταν φτάναμε στην τάξη... όχι αυτό δεν είναι καλή καρδιά, είναι κάτι που εδώ δεν υπάρχει με τίποτα.. μια τρομερή αίσθηση του είμαστε ομάδα και πως δουλεύουμε ενωμένοι για το καλό της ομάδας.
Για το δε καθηγητή, τί να πω, άνθρωπος που θαυμάζω με τρομερή εμπειρία και συνεργασίες ανά τον κόσμο στον τομέα του. Πόσο το εκτίμησα που και αυτός δεν είχε κανένα κόμπλεξ, μας νοιαζόταν τόσο που δεν με ξεχώρισε επειδή ξέρω το σόι του, παιδιά αυτό εγώ σόρυ αλλά το βάζω στα θετικά, ούτε μου μίλησε στα ελληνικά παρά σπάνιες φορές και φυσικά όχι στο μάθημα..
λοιπόν ο καθηγητής αυτός μπήκε στο μάθημα πρώτη μέρα και μας είπε ότι απαιτεί να δουλεύουμε ανοιχτά.. δηλαδή αν ανακαλύψαμε κάτι στη βιβλιοθήκη ή αλλού που έχει σχέση με την εργασία που μας έδωσε ΠΡΕΠΕΙ να το κοινοποιούμε σε όλους είτε στο μάθημα, είτε ονλάιν πριν παραδωθούν οι εργασίες και ότι θα βαθμολογούσε αρνητικά αν δεν το κάναμε.
Για να μας εξηγήσει επιπλεον πως θα λειτουργούμε στο μάθημα, μας έδωσε το εξής παράδειγμα: είναι δύο στη ζούγκλα και πλησιάζει ένα λιοντάρι, ο ένας ξεκινάει να τρέχει, ο άλλος τον ρωτάει 'μα καλά νομίζεις ότι θα τρέξεις πιο γρήγορα από το λιοντάρι?' και του λέει ο άλλος 'όχι αλλά θα τρέξω πιο γρήγορα από εσενα'...
περιττό να πω ότι με τέτοιους καθηγητές και τέτοιους μαθητές, η τάξη πετούσε.. όχι παιδιά, δεν ένοιωσα ποτέ στυγνό ανταγωνισμό σε αυτό το μάθημα, μόνο το κεφάλι μου να ανοίγει και να ρουφάει πράγματα με ρυθμούς που δεν είχα ξαναδεί κι ας ήμουν πάντα σε καλά πανεπιστήμια
να σαι καλά Λόκους, είμαι φανατική της μάθησης σαν διαδικασία και μου θύμισες μια πραγματικά συναρπαστική εμπειρία, χαίρομαι που πάνε κι άλλοι Έλληνες να σπουδάσουν εκεί
για την αρχιτεκτονική της Ολλανδίας, την παραδοσιακή, περιέγραψες εσύ πολύ όμορφα το συναίσθημα που βγάζει και το λατρεύω επίσης, για το δε ρόττερνταμ, well it s a small city that has become the playground of all major and rising architects and designers from around the world.. that is such a thrill.. LOVE that I am going back
:)
Νάσαι καλά Nadia μου, τι ωραίο σχόλιο που μου άφησες! Είναι στιγμές που χάνομαι και εγώ στις σκέψεις μου, σε όσα έφυγαν, έγιναν και σε όσα έζησα με φίλους. Η Ολλανδία ειναι σπαρμένη με φίλους μου, στο Αμστερνταμ, στο Ρόττερνταμ, στη Χάγη. Δούλεψα εκεί σε ένα μπάρ κάποτε, και μερικούς μήνες στο ελληνικό προξενείο του Ρόττερνταμ. Το Αμστερνταμ χύπικο και φιλελεύθερο, το Ντέλφτ μεσαιωνικό, το Ρόττερνταμ, ξέρεις, λιμάνι, το κατέστρεψαν ολοσχερώς οι Γερμανοί στον πόλεμο, και ξαναχτίστηκε. Γι αυτό βρήκε χώρο και δύναμη για καινούργιες αρχιτεκτονικές.
ReplyDeleteΚαι να πώ για τους αναγνώστες του πόστ πως το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ολλανδίας ήταν (και νομίζω πως είναι ακόμα), η εύρεση σπιτιού. Την εποχή που ήμουν εκεί, δεκάδες χιλιάδες σπίτια στο Ρόττερνταμ δεν είχαν μπάνιο και ντούς. Είχα φτιάξει μάλιστα και εγώ κάποτε ένα, για κάτι φίλους. Νάσαι καλά.