Friday, February 5, 2010

Η πατρίδα του πατέρα

Ως γνήσιος ελληνοαμερικανός, ο Γιώργος μοιάζει κατα κάποιον τρόπο με τα παιδιά μου. Γεννήθηκε στην Αμερική και μεγάλωσε με δύο γλώσσες. Αγγλική η πρώτη του γλώσσα, γλώσσα της μητέρας, ελληνική η δεύτερη, του πατέρα, όπως τα παιδιά μου. Και δύο νοητές πατρίδες. Την Αμερική, μητρόπολη και αυτοκρατορία, και τη μικρή πατρίδα του πατέρα, κάπου στον απέναντι ηλιόλουστο κόσμο της Ευρώπης. Αργά και πού, είμαι σίγουρος πως ο Γιώργος θα ρωτούσε τον πατέρα του γιατί ήρθε στην Αμερική. Οπως και τα παιδιά μου. Και εκείνος μάλλον θα του έλεγε πως η Αμερική έχει δουλειές και ευκαιρίες, είναι μια καλή χώρα, χωράνε εδώ πολλοί που έρχονται για διάφορους λόγους.

Στο σπίτι υποθέτω, θα υπήρχαν και δύο θρησκείες. Οπως και στο δικό μου. Η ελληνική ορθόδοξη με τους περίεργους βυζαντινούς ψαλμούς της, τα κεριά και τις αγιογραφίες της, και η άλλη, η ξένη, με τα προσωποποιημένα μηνύματα ηθικής, τα εκκλησιαστικά της όργανα, τα αγάλματα και τις απλοϊκές της λειτουργίες. Οπως και στη ζωή των παιδιών μου. Πιθανώς η μητέρα του Γιώργου, να ήταν πολύ πιό θρήσκη απο τον πατέρα του (οπως όλοι οι αγγλοσάξωνες), αλλα και κείνος υποθέτω, έστω και για λόγους αισθητικής και ιστορίας, θα τον κουβαλούσε πού και πού στην ελληνική εκκλησία. Θα ξέρει έτσι ο Γιώργος τί σημαίνει Πάσχα, θα έχει μυρίσει και το όμορφο λιβάνι.

Και δύο συνειδησιακές κουλτούρες. Η αμερικανική με τα προτεσταντικά της συστατικά, και η ελληνική με τον ιστορικό συναισθηματισμό της. Η Αμερική με τον ορθολογισμό της, και η Ελλάδα με το μεσογειακό της ταπεραμέντο. Και δύο είδη εθνικών εορτών, δύο Πάσχα, δύο επετείους επαναστάσεων, δύο εμφυλίους, δύο συστήματα ατομικισμού. Δύο κόσμοι δηλαδή, για τον Γιώργο. Οπως και για τα παιδιά μου.

Συχνά πυκνά, υποθέτω, ο Γιώργος θα πήγαινε και σε κάποιες ελληνικές γιορτές, με κλαρίνα, ντολμαδάκια, αυγοκομμένα φαγητά και γλυκά του κουταλιού που φτιάχνουν οι κυρίες. Και θα χόρευε εκεί με άλλα ελληνόπαιδα, το ίδιο όπως όλοι οι ελληνοαμερικανοί, όπως και τα παιδιά μου. Και σε κάποιες γιορτές, θα συναντούσε τους φίλους του πατέρα που θα χόρευαν ζεϊμπέκικα, παίζοντας περίεργα βαλκανικά όργανα, που ήταν όσο όμορφα όσο και οι ηλεκτρικές ρόκ κιθάρες. Τα ακούσματα του Γιώργου σίγουρα είναι μικτά. Οπως και των παιδιών μου.

Και όπως όλοι οι έλληνοαμερικανοί, ο πατέρας του Γιώργου σίγουρα θα του μιλούσε για την Ιστορία της Ελλάδας, τους αρχαίους θεούς της και τους σύγχρονους πολέμους της. Οπως κάνω και εγώ με τα παιδιά μου. Και θα ρωτούσε ο Γιώργος, όπως ρωτάνε όλοι οι ελληνοαμερικανοί, αν μισεί ο πατέρας του την Τουρκία, παίρνοντας αρνητική απάντηση, όπως και τα παιδιά μου. Και θα ζούσε με διάφορους ανθρώπους, παιδιά άλλων θεών, πολιτισμών και χρωμάτων, με μουσουλμάνους και Αϊτινούς, με κινέζους και εμιγκρέδες με περίεργα ονόματα και ενδυμασίες. Στο σχολείο, στη γειτονιά, στην εργασία. Οπως βέβαια και τα παιδιά μου.

Και θα περνούσε τα καλοκαίρια του στην Ελλάδα, με τον παππού και τη γιαγιά, που πάντα είχαν κάτι έξτρα να τον κεράσουν, νοιώθοντας πως βρίσκεται σε εναν μυθικό ηλιόλουστο παράδεισο με πρασινογάλανα νερά, ατέλειωτες λιχουδιές, βόλτες στις παραλίες, και φεγγαράδες την νύχτα. Η παιδική και εφηβική θητεία στην Ελλάδα, είναι για τους ελληνοαμερικανούς το στοιχείο που καθορίζει τον Ελληνισμό τους. Ανάμεσα στις βόλτες και τις παρέες, ανακατεύονται και οι επισκέψεις στα αρχαία μνημεία, τα σύγχρονα μουσεία της Ελλάδας, η επίσκεψη στους Δελφούς και άλλες ερειπωμένες πόλεις, οι αρχαίες τραγωδίες του Ηρωδείου, τα μικρά χωριαδάκια των βουνών, πνιγμένα στις κλιματαριές, τον ασβέστη και τα νυχτολούλουδα, οι μουσικές συναυλίες του καλοκαιριού, σίγουρα και κάποιοι έρωτες. Και χτίζεται εκεί, η νοητή Ελλάδα. Ακριβώς όπως και στα παιδιά μου.

Τελευταία, βλέπω τον Γιώργο σκεφτικό. Είναι ό,τι φοβάμαι περισσότερο για τα παιδιά μου. Στον διχαστικό συναισθηματικό διπολισμό που δημιουργεί η βίωση δύο διαφορετικών πολιτισμών, η όμορφη και ηλιόλουστη πατρίδα του πατέρα, που τόσο γλυκά χτίστηκε μέσα απο αναμνήσεις, επισκέψεις, βόλτες και εμπειρίες στην Ελλάδα, η συνειδησιακή διάσταση της μισής του ύπαρξης, αποδομείται θλιβερά και παίρνει αργά την αληθινή της θέση στον πραγματικό κόσμο του σήμερα.

Ο τελευταίος πολιτισμός που βιώνει η πατρίδα του πατέρα, απέχει πολύ απο εκείνον του Περικλή, του Μεγαλέξανδρου και του Παλαιολόγου. Ο τέταρτος ιστορικός πολιτισμός των Ελλήνων, γεννημένος μετά την Τουρκοκρατία, δυτικόστροφος και μεταπρατικός, προβάλει τώρα το άσχημο και τερατώδες πρόσωπό του. Η Διαφθορά (υπήρξε άραγε τέτοια αρχαία ελληνική Θεά;) χλευάζει τώρα τις εξιδανικευμένες αναμνήσεις, βουλιάζοντας και αποδομώντας την πατρίδα του πατέρα...

16 comments:

  1. εξαιρετικό, από κάποιον που βιώνει από πρώτο χέρι τον διπολισμό του μετανάστη,και ειδικά εκείνου που προσπαθεί να ενσταλλάξει ελληνικές μνήμες στα παιδιά του...
    Δυστυχώς,την αποδόμηση και την απογοήτευση την βιώνουμε και μεις οι γηγενείς..Τώρα που ο κόμπος έφτασε στο χτένι,τώρα που καλούμαστε όλοι-φταίχτες και μη(ή μάλλον κυρίως οι ΜΗ φταίχτες!)να πληρώσουμε τον λογαριασμό των "καπάτσων",τώρα που ελπίδα δε φαίνεται στον ορίζοντα,τώρα οι περισσότεροι συνειδητοποιούν πόσο στραβά αρμενίζαμε...
    Πόσο να αντέξει στη σύγκριση,η πανταχόθεν βαλλόμενη πατρική πατρίδα,με την ισχυρή,πλούσια,γοητευτική για τις προοπτικές της,γενέθλια Γη?
    Δονκιχωτική η επιδίωξη φίλε Λόκους,αλλά και έτσι είμαι σίγουρος οτι εσύ δεν θα εγκαταλείψεις την προσπάθεια.

    ReplyDelete
  2. Πάντως ο διχασμός αυτός σε δύο πατρίδες έχει και ένα μεγάλο πλεονέκτημα.
    Πάιρνεις στοιχεία από δύο διαφορετικούς πολιτισμούς και μπορείς να δείς τα πράγματα πολύ περισσότερο σφαιρικά.
    Ταυτόχρονα δεν έχεις την μίζερη αντίληψη που έχουν πολλοί Έλληνες για αλλους λαούς και ούτε αίσθημα κατωτερότητας απέναντι σε πιο προηγμένους.
    Ο Γιώργος που λές αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιου ανθρώπου γιατί έχει ζήσει σε διαφορετικές χώρες και γι΄αυτό και μπορεί να κινείται και να συναναστρέφεται σαν ίσος με όλους τους ξένους ηγέτες σε αντίθεση με τον προηγούμενο που απλώς τις ελάχιστες φορές που πήγε στο εξωτερικό μόνο στις φωτογραφίες εμφανιζόταν.

    ReplyDelete
  3. Ωραία η προσωπογραφία του Γιώργου, αλλά η υπαρξιακή αποδόμηση της εδώ πατρίδας του θα πρεπε να χε γίνει η τουλάχιστον να έχει αρχίσει πολύ νωρίτερα.
    Και πολλά τα χρόνια που ζει εδώ και υπουργός εξωτερικών υπήρξε.

    ReplyDelete
  4. squarelogic -,
    Αθεόφοβε -,
    giant -,

    Ο δυισμός εκείνων που βιώνουν δύο πολιτισμούς είναι καθαρτικός και συχνά επιβάλει εναν ρεαλισμό που ξεκαθαρίζει την εικόνα και βάζει τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις. Χρόνια μετά την φυγή μου απο την πατρίδα, εξακολουθώ να την αγαπώ και να την πονάω, παρόλο που σήμερα θέλω να δώ παντού επιτρόπους. Η διαφθορά μας βούλιαξε. Για τα παιδιά μου, στον βαθμό που μπορώ, θα την διατηρήσω ενα μέρος ιδιαίτερα μαγικό και ανθρώπινο.

    Ναι, ο Γιώργος είναι κοσμοπολίτης, πολλοί προκάτοχοί του δεν ήξεραν καν αγγλικά, και δεν πήγαιναν ποτέ και στην Ευρώπη. Εμεναν έτσι στο μικρό τους επαρχιακό κουτί, οπου μέσα στην θαλπωρή του κομματισμού αισθανόταν άνετα.

    Μόνον που ο Γιώργος έχει ακόμα πολλούς τέτοιους στο κόμμα του. Το "Βαθύ ΠΑΣΟΚ" τον έχει αναγκάσει να γίνει λαικιστής, κάτι που δεν του πάει. Μόνον αν φύγει απο την σκιά του πατέρα του θα μπορέσει να κυβερνήσει. Καλύτερα να αποτύχει παλεύοντας, παρά να παραμείνει στην ιστορία ως ένας ακόμα καραγκιόζης που προσπάθησε να μιμηθεί τον πατέρα του.

    Την αγάπη του για την Ελλάδα δεν την αμφισβητώ καθόλου. Ξέρω πολύ καλά τον ελληνοαμερικανικό ψυχισμό. Η παγίδα του είναι συναισθηματική. Δημιουργεί στο μυαλό μια εξιδανικευμένη εικόνα για την πατρίδα που σε κρατάει δέσμιο των συναισθημάτων σου. Η Ελλάδα είναι μια διεφθαρμένη και ανήθικη χώρα, και μόνον αν την δεί έτσι ο Γιώργος θα μπορέσει να την βοηθήσει.

    ReplyDelete
  5. Πολύ κατατοπιστικό το κείμενό σου, Λόκους. Έχω βιώσει κι εγώ αυτόν το δυισμό.
    Συμπαθώ τον Γιώργο, αλλά θα συμφωνήσω με τον Γίγαντα 13 ότι έχει ζήσει ήδη πολλά χρόνια εδώ για να δικαιολογείται τέτοια απότομη προσγείωση! Όφειλε να είχε καταλάβει τα πάντα και να μην έχει πλέον ψυχικά τραύματα. Εκτός κι αν ζούσε σε γυάλα ή επικοινωνούσε μόνο με τη μαμά του.
    Η φράση σου "Καλύτερα να αποτύχει παλεύοντας, παρά να παραμείνει στην ιστορία ως ένας ακόμα καραγκιόζης που προσπάθησε να μιμηθεί τον πατέρα του" είναι σοφή. Μακάρι να το σκεφτεί κι εκείνος. Αρκετούς καραγκιόζηδες έχουμε ήδη.

    ReplyDelete
  6. Λυπήθηκα πολύ, αλλά είναιεβαστή η απόφασή σου να απόσχεις από το μπλογκ σου για κάποιον καιρό.
    Καλά να περνάς και να μην χαθούμε...

    ReplyDelete
  7. και γω λυπήθηκα
    από τα ελάχιστα βλογς που πλέον παρακολουθώ
    ελπίζω όλα καλά

    ReplyDelete
  8. Φίλε μου Λωτοφάγε σ' ευχαριστώ. Απ' ο,τι κατάλαβα έχεις και εσύ αγαπημένους σου στην Αγγλία. Οπως και τόσοι άλλοι. Νοιώθεις λοιπόν αυτά που γράφω. Ο Γιώργος ως προσωπικότητα μου είναι συμπαθής. Το τί θα καταφέρει δεν το γνωρίζω. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι διάφορες καυτές πατάτες δεν μπορούν πλέον να περάσουν στην επόμενη τετραετία. Οσα λάθη κι αν γίνουν, όσος ερασιτεχνισμός κι αν υπάρχει, αυτό είναι το τελευταίο μας χαρτί. Ο Γιώργος είμαστε πλέον εμείς. Καλή του τύχη λοιπόν.

    -------------------------------------
    Καλή μου trolσ' ευχαριστώ. Τιμή μου. Εμεινα σ΄ αυτό το μπλόγκ γιατί μαζεύτηκαν γύρω του πνευματώδεις συνομιλητές. Σας ευχαριστώ όλους.

    ReplyDelete
  9. Eλπίζω, ο Γιώργος, να έχει διαβάσει την παρακάτω παράγραφο, καθώς και όλες τις άλλες, διαφορετικά......

    "Για τους ανθρώπους μπορεί να πει κανείς, γενικά, τα εξής: Είναι αχάριστοι, ευμετάβλητοι, υποκριτές, αποφεύγουν τους κινδύνους, είναι άπληστοι κλπ κλπ...."
    Νικόλο Μακιαβέλι- Ο Ηγεμόνας

    Εύχομαι η "ανακοπή" να είναι σύντομη!

    ReplyDelete
  10. Βρισκόμαστε σε εθνική επαγρύπνηση φίλε glam , με τα ψέμματα τελειωμένα, και ανάγκη άμεσης δράσης. Σωστός ο Μακιαβέλι, και στις περιπτώσεις δράσεις ποτέ δεν θα πρότεινε διαβούλευση. Αποφάσεις τώρα και όπου βγούμε.

    Ελπίζω και εγώ η αποχή να είναι σύντομη. Την επόμενη εβδομάδα, θα πρέπει να βρίσκομαι σε ενα καινούργιο πρότζεκτ, κάτι που θέλω να αρχίσει καλά χωρίς άλλες ενασχόλήσεις. Σε ευχαριστώ φίλε μου. Σε παρακολουθώ.

    ReplyDelete
  11. Παρακολουθώ (ρουφώ)θα έλεγα τα γραπτά σου και των επισκεπτών σου,πολλά μάλιστα τα θέτω σε διαβούλευση! με συναδέλφους μου.

    Ζούμε στη μιζέρια και στη γκρίνια και τέτοια κείμενα με βγάζουν λίγο πιο έξω από τα σύνορα,ανοίγουν ορίζοντες και μειώνουν την εντροπία!!

    Όπως στην "μπλόγκο-εποχή-ανάσα" του Νίκου Δήμου.

    Διδάσκει και γοητεύει κανείς με την αύρα του,
    αν και υπερατλαντική!


    Υγεία και να τα λέμε...

    ReplyDelete
  12. Αγνωστε φίλε της μπλογκόσφαιρας, Emforte, o λόγος σου είναι ό,τι πιο τιμητικό δώρο μπορώ για μαζέψω απο τον ιντερνετικό κόσμο των αγνώστων συνοδοιπόρων. Με τιμά βαθύτατα. Σε ευχαριστώ πολύ. Αυτοί οι ωραίοι άλλοι άγνωστοι που μου κρατούν συντροφιά τόσο καιρό, με κράτησαν και μένα εδώ. Το περιβάλλον είναι άκρως οικογενειακό, και όταν επιστρέψω, σε προσκαλώ στην παρέα μας. Μέχρι τότε, τις ευχές μου:)

    -----------------------
    Στον κ. Δήμου οφείλω την συμμετοχή μου στο μπλόγγιν. Ηταν εκείνος ο πολυμαθής άνθρωπος που συγκέντρωσε κάποτε μια μεγάλη παρέα σχολιαστών, που μου άρεσε να διαβάζω. Μια όαση στον κόσμο της ευτέλειας και της πεζότητας.

    Locus

    ReplyDelete
  13. Εύχομαι φίλε η απουσία σου να είναι σύντομη.
    Να σαι σίγουρος πως μας ενδιαφέρουν και πολύ μάλιστα, τα επόμενα 20, 30 πόστ σου.

    ReplyDelete
  14. αγαπητέ μου locus,
    απόλυτα σεβαστή η απόφασή σου...
    εμείς είμαστε εδώ και σε περιμένουμε....
    η συντροφιά του "γάτου" ένωσε πολλούς ανθρώπους, του το χρωστάμε...

    ReplyDelete
  15. Αγαπητέ μου φίλε ελπίζω σύντομα να είσαι πάλι κοντά μας.
    Μας το οφείλεις!

    ReplyDelete
  16. Ευχαριστώ φίλε Γίγαντα, είναι τώρα οι στιγμές δύσκολες. Τι να γράψει κανείς πέρα απ' όσα βιώνει η πατρίδα. Τι άλλο είδος πόστ να γράψει κανείς...

    ----------------------
    Μαρία μου γειά σου. Οι χαρούμενες εποχές του μπλόγγιν μάλλον πέρασαν. Θα μείνω όσο έχω το κουράγιο γιατί μου αρέσει η παρέα σας. Ναί, ο κ. Δήμου είχε ενα σπουδαίο μπλόγκ. Οι σχολιαστές του ήταν καταπληκτικοί. Μια όμορφη εποχή...

    --------------------------
    Καλέ μου Αθεόφοβε , με τιμάς, ευχαριστώ. Με τα όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα τελευταία, κάτι μέσα μου έσπασε, και μου πήρε το κουράγιο για μεγάλη συμμετοχή στην ιντερνετική αγορά. Θα το πάω ανάλογα με τις διαθέσεις. Για τις επόμενες δύο εβδομάδες, θα βρίσκομαι στην μακρινή και πολύ κρύα Μανιτόμπα του Καναδά. Που και πού, θα σας παρακολουθώ όλους.

    ReplyDelete