Wednesday, February 16, 2011

Η φωτιά της Αιγύπτου

Δεν υπάρχει στην ανθρώπινη Ιστορία επανάσταση με "ομαλή μετάβαση στη δημοκρατία", επανάσταση τη διαχείριση της οποίας αναλαμβάνει ο στρατός, επανάσταση οπου μερικοί μένουν εκτός γιατί απλά δεν αρέσουν, επανάσταση οπου ο βασιλιάς δικτάτορας (που έχει κλέψει 70 δις) αποχωρεί με "αξιοπρέπεια". Μια επανάσταση που δεν κόβει κεφάλια δεν ειναι επανάσταση. Ο αιγυπτιακός ξεσηκωμός κέρδισε την υποστήριξη και τη συμπάθεια μας, μας θύμισε τη δική μας δικτατορία και την ανατροπή της, ήταν ομολογουμένως ενας ξεσηκωμός που έγινε απο τη λαική βάση με όλους τους συμβολισμούς και τον συναισθηματισμό μιας μεταπολίτευσης, αλλά παραμένει ακόμα τραγικά ημιτελής και ιστορικά μετέωρος. Είναι σαν να ρίχνεις τον Παπαδόπουλο, και τη "μετάβαση στη δημοκρατία" να την αναλαμβάνει ο Πατακός.

Το "σύστημα Μουμπάρακ", φαίνεται να είχε πάνω απο 2 εκατομμύρια ανθρώπους στο δίκτυό του. Ρουφιάνους που παρακολουθούσαν τα πάντα, παρακρατικούς, τραμπούκους, προβοκάτορες και βασανιστές. Εκαναν συλλήψεις και επιδρομές νύχτα στα σπίτια. Και τα θύματά τους χανόνταν στα κρατητήρια της αστυνομίας, χωρίς ίχνη και πολλές διαδικασίες. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα έχασε έτσι χιλιάδες μέλη της τα οποία αγνοούνται, χιλιάδες άλλοι πολίτες δολοφονήθηκαν. Η τρομοκρατία ήταν κλαδική και δρούσε σε επίπεδο γειτονιάς. Ολη η χώρα είναι γεμάτη πολιτικούς κρατούμενους και αντιφρονούντες. Αυτο το τερατώδες σύστημα παραμένει ακόμα ατόφιο και ανέγγιχτο.

Τώρα η Αίγυπτος περιμένει. Και μαζί της και ο υπόλοιπος κόσμος. Ενα καινούργιο Σύνταγμα, εκλογικό νόμο, μια πολιτειακή μεταρρύθμιση. Ο,τι περιμέναμε και εμείς το '74, μέσα απο το δικό μας δράμα. Αν όλα αυτά τα διαχειρισθεί επιτυχώς ο στρατός, θα ειναι μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Δεν γνωρίζω κανένα ιστορικό προηγούμενο στο οποίο κάποιος στρατός να έφτιαξε ενα φιλελεύθερο σύνταγμα, ενα σοβαρό και τίμιο εκλογικό νόμο, να έκανε μια δημοκρατική πολιτειακή μεταρρύθμιση, και κατόπιν να αυτοκαταργήθηκε καταργώντας και τον στρατιωτικό νόμο που ισχύει απο το 1981 μέχρι και σήμερα.

Η διαφορά μεταξύ ενός απλού ξεσηκωμού και μιας επιτυχημένης επανάστασης, είναι οι ηγέτες που θα επωμισθούν τη συνέχιση της επανάστασης. Οι ανθρώπινοι εκείνοι διαχειριστές των ιδεών και πρακτικών που τη στιγμή της ζύμωσης θα αναδυθούν για να κατευθύνουν τις εξελίξεις και τα πλήθη. Και τέτοιες προσωπικότητες, οι συμπαθείς Αιγύπτιοι μάλλον δεν διαθέτουν. Εντούτοις, η επανάσταση φαίνεται να διαδίδεται και αλλού, και αυτό είναι θετικό και καλοδεχούμενο. Αν τουλάχιστον μέσα απο αυτή τη διαδικασία του ξεσηκωμού καταρριφθεί το εμπεδωμένο ιστορικό στερεότυπο πως κανενός τύπου δημοκρατία δεν μπορεί να ευδοκιμήσει στον αραβικό κόσμο, η ιστορική νίκη θα είναι τεράστια.

Απομένουν και άλλα θέματα που θα αποτιμηθούν στο μέλλον. Πόσο μεγάλο κομμάτι της αιγυπτιακής πολιτιστικής κληρονομιάς χάθηκε μέσα απο αυτή την επανάσταση, και πόσο μεγάλο κομμάτι του υπερπόντιου Ελληνισμού ξεριζώθηκε για πάντα απο ενα ακόμα προπύργιο της ομογένειας. Ελπίζω και στα δύο οι απώλειες να ήταν μικρές και αναπληρώσιμες.

3 comments:

  1. Δεν γνωρίζω κανένα ιστορικό προηγούμενο στο οποίο κάποιος στρατός να έφτιαξε ενα φιλελεύθερο σύνταγμα, ενα σοβαρό και τίμιο εκλογικό νόμο, να έκανε μια δημοκρατική πολιτειακή μεταρρύθμιση, και κατόπιν να αυτοκαταργήθηκε ...

    Και όμως ποτέ τα πράγματα δεν γυρίζουν πίσω.
    Η ιστορία μπορεί να κάνει πισογυρίσματα αλλά τελικά προχωράει μπροστά ακόμα και με την επέμβαση του στρατού, φτάνει αυτός να μην έχει αποκοπεί από το λαϊκό αίσθημα.
    Για να μην αναφέρω την Πορτογαλία που ο στρατός έριξε την δικτατορία στην Ελλάδα μόνο, από τον στρατό στις 3/9/1843 καταλύθηκε η απόλυτη μοναρχία η αστική επανάσταση το 1912 έγινε πάλι από τον στρατό και χάρις στην επέμβαση του Πλαστήρα το 22 καταφέραμε να συνέλθουμε από τις συνέπειες της μικρασιατικής καταστροφής.

    ReplyDelete
  2. Επίσης, να συνεχίσω:
    ο Φ. Γκιζίκης
    έκανε τότε περίπου τα ίδια που καλείτε σήμερα να κάνει ο στρατός της Αιγύπτου.....
    Μάλλον ήσουν μικρός τότε....;)

    ReplyDelete
  3. Αθεόφοβε, και glam
    Δεν θα μειώσω την ορθότητα των παραδειγμάτων που αναφέρετε, πράγματι στην επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου του 1843 που έδωσε στην Ελλάδα ενα πολύ καλο σύνταγμα, συμμετοχή είχαν και αξιωματικοί, όπως ο συνταγματάρχης Δημήτριος Καλλέργης, διοικητής του ιππικού στην πρωτεύουσα, όπως υπήρξε και ανάμιξη διάφορων στρατιωτικών στα πολιτικά της χώρας (Πλαστήρας, κλπ). Ορθότατα παρατηρεί και ο glam την περίπτωση του στρατηγού Γκιζίκη, τον οποίον θυμάμαι εντονότατα.

    Εντούτοις δεν θα συνέκρινα τον Πλαστήρα με τον Σουλειμάν, καθότι ή Ελλάδα δεν βίωσε ποτέ την χρονική διάρκεια αλλά και την εντονότητα της δικτατορίας που βίωσε η Αίγυπτος. Μέχρι στιγμής πάντως, καμμία μετάβαση δεν έχει γίνει σε πολιτικά και εξωβουλευτικά πρόσωπα, η Αμερική προσπαθεί να καπελώσει εναν εκλογικό νόμο που θα αφήνει τους Αδελφούς Μουσουλμάνους έξω, και όλοι οι ιθύνοντες του συστήματος Μουμπάρακ είναι ελεύθεροι. Εμείς και σε πολιτικούς κάναμε μετάβαση εξουσίας καί τους δικτάτορες φυλακίσαμε.

    Δεν θα είμαι δύσκολος. Μακάρι να διαψευστώ και όλα να πάνε καλά. Συμφέρον όλων μας ειναι να υπάρχει μια δημοκρατική Αίγυπτος. Αν και η δημοκρατία αργεί. Εμείς μέχρι το 1974 είχαμε πολιτικούς κρατούμενους. Να δούμε τι θα κάνουν οι Αιγύπτιοι.

    ReplyDelete