Μερικά μόλις χιλιόμετρα απο το κέντρο της Βοστώνης, σε έναν υπέροχο λόφο μιάς καταπράσινης περιοχής, υπάρχει το "Ελληνικό Κολλέγιο". Ενα κομμάτι γής που εκτείνεται για πολλά στρέμματα, απο την κορυφή ενός λόφου, μέχρι μιά όμορφη τοπική λίμνη, μία απο τις χιλιάδες που κοσμούν τη γή της Νέας Αγγλίας.
Είναι ενα κύτταρο του Ελληνισμού που φτιάχτηκε, όπως και πολλά άλλα, απο τους έλληνες της Αμερικής, τους ομογενείς μας. Και αποτελεί ένα κομμάτι Ελληνισμού στην απέραντη διασπορά της φυλής μας, που όπου κι αν πήγε κουβάλησε μαζί της και τα πολιτιστικά της στοιχεία. Για τους Ελληνες του κόσμου, αυτό σημαίνει γλώσσα, θρησκεία και παραδόσεις. Ενα μέρος οπου η ελληνική σημαία, συνυπάρχει με εκείνη της θετής πατρίδας, μάρτυρας του γεγονότος πως οι Ελληνες της Αμερικής πάντα ένοιωθαν (και ελπίζω πάντα να νοιώθουν), πως η Αμερική τους δέχτηκε ισότιμα και με σεβασμό.
Στην κορυφή του λόφου, υπάρχει ενα παλιό και μεγάλο αρχοντικό, προσωπική κατοικία ενός ομογενή μας, που πεθαίνοντας χάρισε την τεράστια περιουσία του στην ελληνικη εκκλησία της Αμερικής. Επιθυμία του δωρητή ήταν να μετατρεπόταν η προσωπική του περιουσία (που περιελάμβανε και πολλές χρηματικές επενδύσεις), σε ένα ελληνικό σχολείο που θα αφιέρωνε τις υπηρεσίες και ενέργειές του στην διατήρηση της "Ελληνικότητας" στην Αμερική. Δηλαδή, την ελληνική Ορθοδοξία και ελληνική Γλώσσα.Με τα κριτήρια του Real Estate, η περιοχή άξιζει εναν τεράστιο θησαυρό και είναι μία απο τις ακριβότερες της Βοστώνης . Η κατοικία του ευγενούς ομογενή μας, μετατράπηκε έτσι (μαζί με μια γενικότερη επέκταση), σε γραμματεία ενός ιδρύματος της Εκκλησίας, που σήμερα φιλοξενεί γραφεία, αίθουσες συνεδριάσεων και εργαστήρια. Στον χώρο αυτό, η Ελληνική Εκκλησία της Αμερικής,δημιουργησε ενα σχολείο Θεολογίας, το πρώτο και μοναδικό σχολείο που παράγει ελληνες ορθόδοξους ιερείς στη Βόρειο Αμερική.
Ο σκοπός της Θεολογικής σχολής ήταν να παράγει έλληνες ιερείς που θα στελέχωναν τις εκκλησιαστικές ενορίες των ελλήνων της Βορείου Αμερικής. Ετσι λειτούργησε η σχολή για πολλά χρόνια, και έτσι λειτουργεί ακόμα σήμερα. Οι σπουδές της Θεολογίας γίνονται στα αγγλικά και ελληνικά, και συμπεριλαμβάνουν την ίδια ύλη με εκείνη της ελληνικής εκκλησίας. Οι σπουδαστές που τελειώνουν την σχολή, αφού χειροτονηθούν, αναλαμβάνουν μιά οργανική θέση στον δαίδαλο των ελληνικών ενοριών ανα την Αμερική.Μια μικρή και πανέμορφη εκκλησούλα κοσμεί τον χώρο του σχολείου, με τιμητικές πλάκες διαφόρων ελλήνων δωρητών, μητροπολιτών, και αρχιεπισκόπων του Φαναρίου, στο οποίο οι εκκλησίες της διασποράς ανοίκουν διοικητικά. Μια σωρεία ομογενειακών δωρεών, στόλισαν το εκκλησάκι με αγιογραφίες, καμπάνες, και άλλα αισθητικά λαογραφικά στοιχεία. Πολλά δώρα έχουν σταλεί απο την Ελλάδα.
Στον ίδιο περιουσιακό χώρο, ενα υπέροχο μαρμάρινο κτίριο, δωρεά και εκείνο, προσφέρει στον Ελληνισμό ενα πολιτιστικό μέρος για συνεδριάσεις, ομιλίες, εκθέσεις τέχνης και συναυλίες. Το ίδρυμα της φωτογραφίας, διαθέτει δικό του συναυλιακό χώρο, μεγάλες αίθουσες για συγκεντρώσεις, και όλες τις ανέσεις για συνεστιάσεις και οργανωτικά προγράμματα της ομογένειας. Ο χώρος διατίθεται συνήθως δωρεάν στους ενδιαφερομένους.
Ο συναυλιακός χώρος έχει διατεθεί αρκετές φορές στον οικοδεσπότη σας και διάφορα μουσικά σχήματα ομογενών, για μουσικές συναυλίες και συνεστιάσεις τέχνης. Οι συναυλίες που έχουμε δώσει εδώ με φίλους, είχαν πάντοτε φιλανθρωπικούς σκοπούς, και τα χρήματα μοιράστηκαν σε διάφορους σκοπούς της ομογένειας. Η ομογενειακή ανταπόκριση υπήρξε πάντα τεράστια.Στο ίδιο χώρο, είχα την τιμή να συναντήσω πάμπολλους απεσταλμένους της ελληνικής διανόησης, πολιτικούς, συγγραφείς και καλλιτέχνες που κατα καιρούς επισκέπτονται τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ενδεικτικά αναφέρω την παρουσία του ζωγράφου Φασιανού, πληθώρας ελλήνων δημοσιογράφων του αθηναϊκού τύπου, πολιτικούς του ελληνικού Κοινοβουλείου, τον πρώην πρόεδρο της Ελλάδος κ. Κωστή Στεφανόπουλο, τον κ. Σαμαρά, σημερινό πρόεδρο της Ν.Δ, και τον προσφιλή μου κ. Χρίστο Γιανναρά. Ο χώρος έχει επίσης φιλοξενήσει πάμπολλα ομογενειακά συγκροτήματα χορού, ζωγράφους, συγγραφείς, μουσικούς, και θεατρικά σχήματα πάσης φύσεως.
Και καθώς οι δωρεές των ομογενών μας έχτισαν μεγάλες βιβλιοθήκες, και χώρους διδασκαλίας, μια ομάδα ομογενών μας συνέλαβε την δεκαετία του 80 ενα μεγαλεπίβολο σχέδιο. Να μετατρέψει τον χώρο, που ήδη διέθετε τεράστιες υποδομές, στο μεγαλύτερο ελληνικό πανεπιστήμιο εκτός Ελλάδας, με σπουδές στην Θεολογία, κλασσική ελληνική φιλολογία και γλώσσα, καθώς και μία σχολή MBA. Tα ελληνικά σχολεία της Αμερικής θα στελεχωνόνταν έτσι απο έλληνες που είχαν αποκτήσει ελληνική παιδεία. Το ελληνικό πανεπιστήμιο θα ακολουθούσε, αναγκαστικά, τις δυναμικές ανταγωνισμού της αμερικανικής κοινωνίας, και θα γινόταν ενα ελιτιστικό κύτταρο ελληνικής σκέψης στην Βόρειο Αμερική.Φτιάχτηκαν έτσι προγράμματα Ελληνικών, προσελήφθησαν έλληνες δάσκαλοι και καθηγητές. Υψηλού κύρους δάσκαλοι στελέχωσαν την σχολή Management, οργανώθηκαν εργαστήρια πληροφορικής, βιβλιοθήκες και αίθουσες διδασκαλίας. Δύο μεγάλες πτέρυγες με δωμάτια προστέθηκαν στον χώρο με την δυνατότητα να φιλοξενούν τουλάχιστον 1000 φοιτητές, και σχέδια για νέες κτιριακές εγκαταστάσεις εκπονήθηκαν για το μέλλον. Ο χώρος διέθετε απίστευτα γυμναστήρια, όπου η τοπική ομάδα μπάσκετ των Boston Celtics, έκανε κατόπιν πρόσκλησης, τις προπονήσεις της. Το δάπεδο του γηπέδου μπάσκετ ήταν κατα πολύ καλύτερο εκείνου του Boston Garden οπου η ομάδα έπαιζε τους αγώνες της. Στον χώρο αυτό, ο άσχετος με τα αθλητικά οικοδεσπότης σας, απέκτησε και πολλά αυτόγραφα του Larry Bird, και άλλων παιχταράδων της εποχής.
Και για να συμμετάσχει και στο κολλεγιακό μπάσκετ, η ομογένεια δημιούργησε και μια έξοχη ομάδα μπάσκετ. Προσέλαβε τότε τον Richard Dukeshire, (προπονητή της Εθνικής ομάδας μπάσκετ - αν δεν απατώμαι), ο οποίος έφτιαξε μια ομάδα μπάσκετ, προσφέροντας ακαδημαϊκές υποτροφίες σε μια ομάδα νεαρών παιδιών απο την Ελλάδα. Στην τότε ομάδα, συμμετείχαν ο Παναγιώτης Φασούλας, δήμαρχος Περαιά σήμερα, και ο Γιαννάκης, προπονητής της εθνικής ομάδας μπάσκετ. Και για μερικά χρόνια, ακαδημαϊσμός και αθλητικά, συνυπήρχαν τέλεια, προβάλλοντας και μεγαλώνοντας την φήμη του ελληνικού κολλεγίου στην Αμερική.
Δυστυχώς όμως, το μεγαλόπνοο σχέδιο έμελλε να αποτύχει. Ακούστηκαν πολλά, πάρα πολλά, που δεν είμαι σε θέση να επιβεβαιώσω. Σκάνδαλα παντός είδους, απο οικονομικές ατασθαλίες, μέχρι διοικητικές και ενδοεκκλησιαστικές έριδες και συγκρούσεις. Για μια διαμάχη περί της αδυναμίας συνύπαρξης ενός κοσμικού κολλεγίου με μια θεολογική σχολή. Και η ισχυρή επίσης άποψη, πως τα συστατικά της "Ελληνικότητας", θρησκεία και γλώσσα, ευτελίζονται με την εισαγωγή στον χώρο, ενός προγράμματος σπουδών τύπου MBA. Πως φιλοσοφικά και στρατηγικά, ενα τέτοιο πανεπιστήμιο θα ήταν απλά ένα ακόμα αμερικανοποιημένο κολλέγιο στην πληθώρα των τόσων άλλων. Χωρίς να εξυπηρετεί στην ουσία τις ανάγκες του Ελληνισμού.
Το σίγουρο πάντως είναι, πως μέσα σε ένα πέπλο συγκρουσιακής καχυποψίας και φημολογίας, το ελληνικό κολλέγιο έκλεισε με διαταγή της ελληνικής εκκλησίας της Αμερικής. Ο αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος, (τον οποίον ο οικοδεσπότης σας εκτιμούσε πάρα πολύ), έβαλε κάποτε τέλος στο μεγάλο πείραμα. Η αθλητική ομάδα διαλύθηκε, μαζί με την σχολή Management, έπεσαν τότε και πολλά κεφάλια, σε μια ριζική διοικητική αναδιοργάνωση του ιδρύματος. Οι λόγοι θα μείνουν για πάντα κρυμμένοι στα έγκατα της ελληνικής εκκλησίας. Μετά την αποχώρηση του Ιακώβου, η ελληνική εκκλησία της Αμερικής μπήκε σε μια περίοδο εσωστρέφειας και διαμάχης. Χρόνια αργότερα, το ελληνικό κολλέγιο επανέφερε κάποια προγράμματα ελληνιστικών σπουδών, που σήμερα όμως έχουν απολύτως μαραζώσει, χωρίς γενικότερο όραμα επέκτασης και ύπαρξης. Το αρχικό "Ελληνικό Κολλέγιο", που την δεκαετία του 80 φιλοδόξησε να γίνει μία υπερπόντια Μεγάλη Σχολή του Εθνους, άφησε την πνοή του με μια σύντομη εκκλησιαστική ανακοίνωση.-------------------------------------------------------
Χαρούμενος και ενθουσιασμένος, ο ευγενής συνομιλητής μου κ. Χρίστος Γιανναράς, μου εξήγησε κάποτε σε μια προσωπική συζήτηση, πως εδώ υπάρχει η υποδομή να αναστηθεί ο Ελληνισμός. Υπάρχουν στρατηγική σκέψη, χρήματα και ανθρώπινο δυναμικό, μου ανακοίνωσε. Και συνέχισε κατόπιν, με την γνωστότατη επιχειρηματολογία του περί το τέλους του Ελληνικού πολιτισμού, που σας είναι γνωστή και απο τις επιφυλλίδες του. Ηταν ένας χώρος όπου για τον κύριο καθηγητή, (που προσωπικά εκτιμώ πολύ, αν και γνωρίζω την απέχθεια πολλών συνομιλητών μου προς το πρόσωπό του), ο Ελληνισμός θα μπορούσε να αριστεύσει...
-------------------------------------------------------
Pictures by Locus Publicus
Hellenic College & Holy Cross
Brookline, MA
-------------------------------------------------------
Αν κατάλαβα καλά, τώρα έμεινε μόνο η Θεολογική Σχολή ή έκλεισε κι αυτή??? Με χαρά διάβασα την αρχή της ανάρτησης σου Locus μου! Σιγά σιγά όμως η χαρά έφευγε, ώσπου εξαφανίστηκε τελείως προς το τέλος. Γιατί η κακοδιαχείριση να είναι ένα ελάττωμα των απανταχού Ελλήνων??? Ή έστω των περισσότερων Ελλήνων?
ReplyDeleteΥπάρχουν και τα δύο Μερόπη μου, αλλά σε λανθάνουσα κατάσταση, ειδικά οι ελληνικές σπουδές. Μετά το μεγάλο κίνημα του 80 που ανέφερα, που είχε πίσω του όλον τον ελληνισμό, το όραμα χάθηκε εν μέσω διεργασιών που ποτέ μου δεν κατανόησα. Τα σχολεία τα βρίσκεις με τα λίνκς που πρόσθεσα.
ReplyDeleteΤο μεγαλύτερο μέρος της φημολογίας είχε να κάνει με οικονομικές ατασθαλίες δωρεών ομογενών μας. Εγραψα αυτό το πόστ για να ενημερώσω μέσω ενός παραδείγματος τους φίλους συνομιλητές μου, πως το οτι οι έλληνες είναι ενωμένοι γύρω απο την Εκκλησία είναι αλήθεια, το οτι υπεραγαπούν την Ελλάδα είναι επίσης αλήθεια, αλλα υπάρχουν και εδώ προβλήματα.
ReplyDeleteΒγάζουμε τα μάτια μας μόνοι μας. Την καλησπέρα μου.
ReplyDeleteΜία σημείωση. Το Ελληνικό Κολέγιο της Βοστόνης ξεκίνησε να λειτουργεί την ίδια περιπου χρονιά με το Brandeis University. Που είναι το ένα και που είναι το άλλο.
ReplyDeleteΔυστυχώς όλα τα κακά χαρακτηριστικά της φυλής μεταφέρονται ατόφια και στο εξωτερικό.
ReplyDeleteΌσο για τον ΣΙΑκωβο προφανώς ήταν πανέξυπνος και με δικτυώσεις στην Αμερική αλλά η υποστήριξη του στην χούντα δεν μπορεί να ξεχαστεί.
Ενθουσιάστηκα στην αρχή διαβάζοντας την αρχή και την συνέχεια του εγχειρήματος.
ReplyDeleteΠρος τον επίλογο βρέθηκα να διαβάζω γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στην πατρίδα..... μάλλον επειδή ο Έλληνας δεν αλλάζει, ακόμη κι αν μιλάει άλλη γλώσσα;
Ή υπάρχουν άλλοι λόγοι που οδήγησαν στην ερήμωση;
Ή είμαι απλά κακοπροαίρετη;
Όπως και να έχει χαίρομαι που γνώρισα το Ελληνικό Κολέγιο.
Καλό βράδυ
:-)
Φίλοι μου γειά σας. Οπως οι ομογενείς μας έχουν δημιουργήσει μια εξιδανικευμένη εικόνα της Ελλάδας, έτσι και οι Ελληνες της πατρίδας διατηρούν μια ανάλογη εικόνα για την ομογένεια.
ReplyDeleteΗ αλήθεια βρίσκεται κάπου στο ανάμεσα. Ο ελληνισμός της Αμερικής έχει προοδεύσει πολύ, ήταν απο τις μειονότητες που απορροφήθηκαν γρήγορα απο την ευρύτερη κοινωνία, χωρίς πολιτιστικές συγκρούσεις, και ήταν απο τις μειονότητες εκείνες (μαζί με τους Εβραίους), που είχε μεγάλη επιχειρηματικότητα, έδινε σημασία πολύ στην οικογένεια, και στην μόρφωση. Οι ομογενείς μας είναι μορφωμένοι και ευκατάστατοι.
Η Ελληνική εκκλησία της Αμερικής, παρά τα προβλήματά της, και παρά τα μεγάλα διλήμματα που αντιμετωπίζει, έχει παράγει ανθρώπους με υψηλή μόρφωση και καλλιέργια. Τύποι του επιπέδου Ανθιμου, δεν θα βρισκόταν ποτέ σε κορυφαίες θέσεις της εκκλησίας στην Β. Αμερική. Τα δύο μεγάλα θέματα που θα απασχολήσουν στο μέλλον την Ελλαδική εκκλησία, (χωρισμός απο το κράτος, και μεταναστευτικό), εδώ έχουν λυθεί εκ των συνθηκών προ πολλού. Το εδώ πρόβλημα, είναι η μείωση του ελληνικού στοιχείου, και η έλλειψη οράματος για την διατήρηση της Ελληνικότητας.
Στο πόστ αυτό, σας δίνω ένα παράδειγμα οράματος που δεν πραγματοποιήθηκε. Τα παρασκηνιακά είναι πολλά, και οφείλονται στις διάφορες "γραμμές" που υπάρχουν ως μελλοντικά σχέδια του Ελληνισμού. Υπάρχουμε για την διατήρηση της Ελληνικότητας, ή για την διατήρηση μιας γενικότερης Οικουμενικής Ορθοδοξίας;
Ο ρόλος της εκκλησίας στην Αμερική διαφέρει απο εκείνον της ελλαδικής στην Ελλάδα. Οι ομογενείς μας υποστηρίζουν την εκκλησία, όχι τόσο για θρησκευτικούς, αλλά για πολιτικούς και κοινωνικούς λόγους. Τεράστια διαφορά. Ελπίζω αυτό το πόστ να σας δίνει μια σαφή εικόνα τόσο των δυνατοτήτων των ομογενών μας, όσο και του βαθμού το διχασμού που μπορεί να τους χωρίσει.
Σας ευχαριστώ.
Σαφέστατα φίλε hackaday. Το πόστ παρουσιάζει ένα όραμα που δεν προωθήθηκε, και χάθηκε. Μακάρι να υπάρξουν και άλλα. Την στιγμή αυτή όμως, καθώς η μετανάστευση εχει σταματήσει, το ελληνικό στοιχείο σταδιακά αφομοιώνεται τόσο κοινωνικά, όσο και γλωσσικά.
ReplyDelete--------------------------------
Φίλε Μάξιμε καλωσήρθες. Δεν γνώριζα την πληροφορία που αναφέρεις. Ναί, μεγάλη η διαφορά. Το Brandeis University το γνωρίζω καλά. Ενα πολύ καλό και σοβαρότατο πανεπιστήμιο. Τις ευχές μου.
--------------------------------
Είναι απορίας άξιον φίλε Αθεόφοβε, να αναλογισθεί κανείς γιατί ενα άτομο τόσο εξαιρετικής ευφυίας όσο ο Ιάκωβος, υπεστήριξε την Χούντα. Τι επιτέλους της βρήκε ιδεολογικά και πρακτικά. Πως είναι δυνατόν, ένας τόσο καλός στρατηγιστής και γνώστης της Ιστορίας, να έδωσε σημασία σε ενα μικρό, ασήμαντο ιδεολογικά κίνημα μερικών ηλιθίων.
Ο Ιάκωβος, τον οποίον έχω συναντήσει και προσωπικά, ήταν ό ίδιος κατατρεγμένος, και γνώστης της ελληνικής ιστορίας και προσφυγιάς. Καταγόνταν απο την Ιμβρο, και στην εδώ θητεία του ήταν σκληρός, ενωτικός και σεβάσμιος. Εκλεισε το κολλέγιο, υποπτεύομαι, όταν διαπίστωσε ατασθαλίες μεγάλης κλίμακος. Στην ιδεολογική του καταννόηση της ελληνικής Ιστορίας, ο Ελληνισμός βρισκόταν σε μεγάλη ηθική και πνευματική παρακμή. Ο ίδιος επιθυμούσε να δημιουργήσει μια Μεγάλη Σχολή του Εθνους εκτός Ελλάδας.
--------------------------------
Ο ίδιος διχασμός μπορει να επικρατήσει και εδώ φίλη Βάσσια, μόνον που οι αριθμοί μειώνονται, και χρειζόμαστε μεγάλα οράματα. Αν το σχολείο αυτό, το πανεπιστήμιο, πετύχαινε το όραμά του, θα μπορούσε να γινόταν ενα τεράστιο Ελληνικό Πανεπιστήμιο εκτός Ελλάδας, με σπουδές σε πολλές σύγχρονες επιστήμες, καθώς και τα ελληνικά γράμματα. Σήμερα, η ελληνική γλώσσα δεν διδάσκεται στο κολλέγιο. Μια επίσκεψή μου στο τοπικό book store, με άφησε άφωνο. Ελάχιστα ελληνικά βιβλία ιστορίας και λογοτεχνίας, ούτε ένα ελληνικό λεξικό. Αν το όραμα δεν έρθει απο την κορυφή, η βάση χάνεται...
Ξέρεις πόσα οράματα χάθηκαν άδικα; Το 1913 κάηκε ολοσχερώς η πόλη των Σερρών. Από το εξωτερικό είχε έρθει οικονομική βοήθεια έτσι ώστε η πόλη να ξαναγεννηθεί και να γίνει κάτι ανάλογο της τότε Φρανκφούρτης. Τα λεφτά έφτασαν στην Αθήνα αλλά από εκεί ποτέ δεν ξεκίνησαν για την πόλη των Σερρών. Που θέλω να καταλήξω; Οι σκοπιμότητες ορισμένων δεν αφήνουν μια χώρα και ένα έθνος να ορθοποδήσουν.
ReplyDeleteΠράγματι, φίλε hackaday, τόσα και τόσα που γεμάτη ειναι η Ιστορία μας.. Δεν γνώριζα την περίπτωση των Σερρών. Ευχαριστώ για την αναφορά. Τις ευχές μου.
ReplyDelete